БАСТЫ ЖАҢАЛЫҚТАР
Қазақстанда оқушыны мектептен мектепке EGov арқылы ауыстыруға болады
arrow_forwardЕлімізде EGOV mobile қосымшасының жаңа нұсқасы іске қосылды
arrow_forwardҚазақстан халқы бір айда қанша адамға өсті
arrow_forwardСОҢҒЫ ЖАҢАЛЫҚТАР
Қазақстанда оқушыны мектептен мектепке EGov арқылы ауыстыруға болады
18-08-2025 Hits:12 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде, енді оқушыны мектептен мектепке EGov арқылы ауыстыруға болады. Бұл қызмет есептен шығару және бекіту талондарын, сондай-ақ жеке іс құжаттарын тапсыруды талап етпейді, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Спутниктің жазуынша, мұндай мәліметпен Оқу-ағарту министрлігі бөліскен. Тіпті оқушыларды EGov порталы арқылы мектептен мектепке қалай ауыстыруға болатыны жайында да нұсқаулық жариялап отыр. Ата-аналар мен заңды өкілдер баланы бір мектептен екінші мектепке ауыстыруды eGov.kz порталы арқылы жүзеге асыра алады. Онда тұрғылықты жері бойынша немесе одан тыс кез келген білім беру ұйымын таңдап, өтінішті электронды түрде беруге мүмкіндік бар. "Бұл қызмет есептен шығару және бекіту талондарын, сондай-ақ жеке іс құжаттарын тапсыруды талап етпейді. Өтініш беруші оқу тілін таңдап, қажет болса, өтінішін қайтарып ала алады", - деп жазылған хабарламада. Бұл қызметті қолдану үшін мына әрекеттерді орындау керек: eGov.kz порталында тіркелу; "Білім" → "Орта білім" бөлімінде "Балаларды мектептен мектепке ауыстыру" қызметін таңдау; Өтінішті толтырып, ЭЦҚ көмегімен қол қою; Нәтижемен Жеке кабинетте танысу керек.
Read moreЕлімізде EGOV mobile қосымшасының жаңа нұсқасы іске қосылды
14-08-2025 Hits:27 Жаңалықтар sitemanager

Қаржы министрлігі Egov Mobile мобильді қосымшасының жаңа нұсқасын іске қосты. Бұл – қолданбадағы соңғы жылдарда болған ең үлкен жаңарту. Яғни, қосымшадағы интерфейс қайта жасалды, навигация жақсарды, ақылды іздеу және сандық құжаттарға жылдам қолжетімділік қосылған, деп хабарлайды Алатау телеарнасы Спутникке сілтеме жасап. "Бес жыл ішінде eGov Mobile мобильді қосымшасын пайдаланушылар саны алты есеге өсіп, 11 миллионнан асты", - делінген хабарламада. Жаңа іздеу және АІ көмекші Негізгі жаңалықтардың бірі – интеллектуалды іздеу. "Енді сұрауды енгізген кезде барлық тиісті нәтижелер көрсетіледі: қызметтер, өмірлік жағдайлар. Іздеу жолының жанында жасанды интеллект негізінде EGOV АІ виртуалды көмекшісі пайда болды", - деп атап өтті министрлік. eGov AI қолданбаға енгізілген және пайдаланушыларға мемлекеттік қызметтер туралы қажетті ақпаратты жылдам табуға көмектеседі. "Ол чат форматында жұмыс істейді – сұрақ қойсаңыз болды, АІ көмекші қарапайым сөздермен не істеу керектігін түсіндіреді, қажет болған жағдайда оны тікелей қажетті бөлімге немесе қызметке бағыттайды", - делінген хабарламада. Жеңілдетілген навигация Енді басты бетте ең танымал қызметтердің белгішелері бар. EGov логотипі бар белгіше көрнекті жерде орналасқан және барлық қызмет жинақталған каталогқа тікелей апарады. "Навигация үшін қызметтер электронды үкімет пен Е-лицензиялау порталының бағыттарына бөлінеді", - делінген хабарламада. Жаңа "қызметтер" Пайдаланушыларға ыңғайлы болу үшін сандық қызметтердің толық тізімі енді қосымшаның төменгі мәзіріндегі "қызметтер" белгішесі арқылы қолжетімді. "Бөлім интерфейсі интуитивті бола бастады: әр қызметке қарсы батырма түріндегі белгіше орналастырылды – басқан кезде қызмет автоматты түрде танымал тізімге қосылады", - дейді ведомство. Бетте негізгі мүмкіндіктердің қысқаша сипаттамалары көрсетілген баннерлер бар, бұл қолданбаның мүмкіндіктерін жылдам шарлауға көмектеседі. Сандық құжаттарға қол жеткізу Жеке куәлік, төлқұжат, туу туралы куәлік және басқа да маңызды құжаттар енді тікелей басты бетте көрсетіледі – бөлек бөлімге өтудің қажеті жоқ. "Бұл оның түпнұсқалығын тексеру үшін қажетті құжатты немесе QR кодын бірден көрсетуге мүмкіндік береді", - делінген хабарламада. Өмірлік жағдайлар каталогы Бұл сізге қадамдық нұсқаулар алуға мүмкіндік береді. Мысалы, емханаға қалай тіркелу, құжаттарды қалпына келтіру немесе жүргізуші куәлігін алу. "Қажетті жағдайды таңдағанда құрылымдық ақпарат ашылады: не істеу керек, қайда жүгіну керек, қандай қызметті пайдалану керек және әр жағдайда қандай нормативтік құжаттар қолданылады", - делінген хабарламада. Әрбір өмірлік жағдай интерактивті сауалнамамен бірге жүреді. Оның негізінде пайдаланушы жеке сценарийді алады. Егер ұсынылған шешім сәйкес келмесе, сіз сауалнаманы қайталай аласыз – жүйе балама нұсқаны ұсынады. eGov QR, хабарламалар және жеке профиль Енді экранда QR қызметінің мақсаты туралы түсініктеме көрсетіледі, қажет болған жағдайда экран қараңғы уақытта ыңғайлы пайдалану үшін автоматты түрде жарықтандырылады. Хабарламалар бөлімінде қызмет күйі, сауалнама нәтижелері және маңызды жаңартулар туралы ақпараттар енді тақырыптар бойынша топтастырылған. "Жеке профиль" енді жеке деректерді, отбасы, денсаулық, еңбек қызметі, айыппұлдар, мүлік және басқа салалар туралы мәліметтерді көрсетеді. Берілген келісімдердің тарихы да қолжетімді және қажетті бөлімге өту түсінікті және логикалық навигация арқылы жүзеге асырылады.
Read moreҚазақстан халқы бір айда қанша адамға өсті
01-08-2025 Hits:62 Жаңалықтар sitemanager

Қазақстандағы халық саны бір ай ішінде қанша адамға өсті. Мұндай мәліметті Ұлттық статистика бюросы жариялады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Ресми мәліметке сәйкес, 1 шілдеде қазақстандықтардың саны 20 387 811 адамға жеткен. Осылайша, бір айдың ішінде 17,1 мыңға көбейді. 1 маусымда 20 370 672 адам болған. Халық тығыз орналасқан аймақтар: Алматы - 2 319 893 адам; Түркістан облысы - 2 150 228 адам; Алматы облысы - 1 578 089 адам; Астана - 1 576 337 адам; Шымкент - 1 277 743 адам; Жамбыл облысы - 1 220 041 адам; Қарағанды облысы - 1 132 697 адам. Халық саны аз аймақтар: Ұлытау облысы - 220 266 адам; Солтүстік-Қазақстан облысы - 518 049 адам; Абай облысы - 599 449 адам. Бүгінде қазақстандықтардың басым бөлігі - 12 899 438 адам қалада тұрады. Ал ауыл халқының саны - 7 488 373 адам.
Read moreҚазақстанда балалар саны 7 миллионға жуықтады
30-07-2025 Hits:51 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде балалардың саны 7 миллионға жуықтады, бұл халықтың 35 пайызы. Бұл туралы Оқу-ағарту министрлігі балалардың құқығын қорғау комитетінің төрағасы Насымжан Оспанова айтты. Ол осы орайда балалардың ақпараттық, цифрлық қауіпсіздігіне алаңдаушылық білдіріп отыр, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. "Бала құқықтары туралы конвенцияға сәйкес, мемлекет кәмелетке толмағандардың психикалық және физикалық саулығына зиян келтіруі мүмкін ақпараттар мен материалдарға қол жеткізуін болдырмауы тиіс. Осы орайда 2023 жылы Оқу-ағарту министрлігі ЮНИСЕФ бірлесіп зерттеу жүргізді. Зерттеудің мақсаты — балалардың цифрлық сауаттылығын тексеріп, интернеттен келуі мүмкін қауіптерді анықтау. Нәтиже алаңдатарлық болып шықты", — дейді Насымжан Оспанова. Балалардың құқығын қорғау комитеті басшысының айтуынша, ақпарат баланың психикасына айтарлықтай әсер етеді. Кез келген ақпараттың екі қыры бар. "Жағымсыз ақпараттарға келсек, баланың ойын өзгертеді және бұрмалайды, қиялына ықпал етеді, жаңа мінез-құлық үлгісін қалыптастырады, соның салдарынан оның психикалық және психо-эмоционалдық денсаулығына зиян келеді. Одан бөлек, балалар арасындағы зорлық-зомбылық, жеке деректі қолдану қаупі бар", — дейді ол. Бүгін елордада ЛГБТ насихаттың балалар мен жасөспірімдерге әсерін зерттеу нәтижесі талқыланды. Аталған шараға сарапшылар, ғалымдар, мемлекеттік органдар өкілдері, депутаттар мен қоғамдық ұйымдар өкілдері қатысты. Айта кетейік, зерттеу нәтижесінде белгілі болғандай, қазақстандық жасөспірімдердің 10-12 пайызы бейтаныс адаммен кездесуге барғанын мойындаған. Десе де, сауалнама нәтижесіне сәйкес, қазақстандықтардың 80 пайызы ЛГБТ насихатты заңмен шектеуді қолдайды.
Read moreҚазақстанда банк картасын басқа біреуге бергендер қылмыстық жауапкершілікке тартылмақ
28-07-2025 Hits:54 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде банк картасын өзге біреуге бергендер енді қылмыстық жауапкершілікке тартылады. Өйткені, көп жағдайда зардап шеккендер өздерінің қылмысқа қатысушы екенін түсінбейді, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Ішкі істер министрлігі дербес деректерді қорғау және қаржы қызметі саласындағы қауіпсіздікті арттыру үшін қылмыстық заңнамаға өзгеріс енгізді. Polisia.kz. дерегіне сүйенсек, қылмыстық кодекстің жаңа 232-1 бабына өзгерістер енгізілді. "Өзінің банктік деректемелерін үшінші тұлғаларға бергендерге, сондай-ақ материалдық сыйақы немесе мүліктік сипаттағы пайда үшін немесе оларды алу мақсатында үшінші тұлғаның мүддесіне, я болмаса пайданы көздеп, төлемдер немесе ақша аударымдарын жүзеге асырғаны үшін қылмыстық жауаптылық енгізілді", - деп мәлімдеді ведомство. Алаяқтар берілген деректерді қылмыстық кірісті қолма-қол ақшаға айналдыру немесе басқа азаматтарды алдау үшін пайдаланады. Көп жағдайда зардап шеккендер өздерінің қылмысқа қатысушы екенін түсінбейді. Есіңізде болсын: жеке және банктік деректер жай ғана ақпарат емес, бұл сіздің мүлкіңіздің, қауіпсіздігіңіздің және заң алдындағы жауапкершілігіңіздің кілті. Ішкі істер министрлігі кеңес береді: - ешқашан банктік деректеріңізді үшінші тұлғаларға бермеңіз;- картаңызды немесе шотыңызды беру арқылы "оңай ақша табуға" келіспеңіз;- күдік туындаған жағдайда банкке немесе құқық қорғау органдарына хабарласыңыз.
Read moreЕлдегі мектеп асханаларында фастфуд сатуға тиым салынады
24-07-2025 Hits:62 Жаңалықтар sitemanager

Елдегі орта мектептер асханаларында гамбургер, чебурек секілді фастфуд сатуға тиым салынады. Мұндай талапты денсаулық сақтау министрлігі енгізеді, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Спутниктің жазуынша, бұған дейін мектеп асханаларында газдалған сусын мен кәмпитті сатуға тыйым салынған болатын. Енді денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова жаңа талап бойынша қандай тамақты сатуға тыйым салынатынын айтты. Сөзіне сүйенсек, мектеп асханаларында дайын тамаққа қосылатын қанттың мөлшері 3,5 есеге, ал тұздың мөлшері 2-2,5 есеге азайтылады. Оны мектептегі мейірбикелер тексеріп отырады. Сондай-ақ, министр мектеп буфеттерінде жеңіл сіңетін көмірсуларға, атап айтқанда, гамбургер, чебурек сияқты фастуфтқа тыйым салынатынына да тоқталды. Еске салайық, бұған дейін елімізде мектеп оқушыларын тамақтандырудың жаңа стандарты бекітілгенін жазған едік. Жаңа стандартқа сәйкес, жаңа піскен көкөністер, жемістер мен табиғи өнімдердің үлесі артады.
Read moreАлматыда құрақ көрпе жинаудан әлемдік рекорд орнады
07-07-2025 Hits:107 Жаңалықтар sitemanager

Алматыда құрақ көрпе жинау бойынша әлемдік рекорд орнатылды. Ерекше мәдени іс-шара Медеу мұз айдынында өтті, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Бұл туралы ҚазАқпарат жазды. Мәліметке сүйенсек, Аламан құрақ қауымдастығының ұйымдастыруымен мұзайдын алаңын толық қамтыған құрақ көрпелер бірге жиналған. Еліміздің түкпір-түкпірінен келген шеберлер Медеуде бас қосты. Ал олардың жұмысын GBR дүниежүзілік рекордтар кітабының өкілдері бағалады. Global Book of Records дүниежүзілік рекордтар кітабының Азия және Африка бойынша бас офицері Қуандық Құдайбергенов бұл бастаманың қалай іске асқанын атап өтті. "Әлемде әйгілі 4 дүниежүзілік рекордтар кітабы бар. Оның ішінде Global Book of Records мәдени рекордтарға көп көңіл бөледі. Біздің Мумбай мен Дубайдағы офистерімізге Қазақстанның Аламан құрақ қауымдастығынан этно-рекорд тіркеуге ұсыныс түсті. Бізді қызықтырғаны — Қазақстанның барлық 20 өңірінен 660 құрақшы келді. Екіншіден, қазақтың құрақ көрпесінің тарихы 2,5 мың жылға кетеді. Бұл құрақтың ерекшелігі — рекорд орнатуға ұсыныс бойынша құрақ көрпелердің барлығы бір түсті, салмағы мен өлшемі бірдей бір материалдан жасалды. Әлемде бірде бір кітапқа мұндай рекорд тіркелмеген", — дейді ол. Сонымен қатар бас офицер рекорд тіркеу үшін жиналған құрақтардың өлшемдерін өзі және мегаполиске арнайы келген Чехия мен Францияның мамандар тексерген. Ал қорытынды шешім Мумбай қаласындағы негізгі кеңседе қабылданды. Ұйымдастырушылар мәліметінше, іс-шараға атсалысқан құрақшылардың ең кішісі 6 жаста, ең үлкені — 90 жаста. Одан бөлек 660 адамның бесеуі ер адам, 24 бала және 17 жасөпірім бар. Ал өңірлер бойынша бастамаға қатысқан ең үлкен делегация Алматы қаласы (93) мен Түркістан облысынан (99).
Read moreҚазақстанда кедейлер саны 14,5 пайызға өсті
03-07-2025 Hits:91 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде кедейлер саны артып келеді. Бір жылдың өзінде бұл көрсеткіш 14,5 пайызға өскен. Олардың ең көбі Қарағанды облысы, Шымкент, Жетісу облысында тұрады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Бұл туралы Спутник жазды. Ондағы дерекке сүйенсек, Қазақстанда бірінші тоқсанда ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен табысы бар 160,4 мың отбасы анықталған. Ең кедей отбасылар әсіресе Түркістан облысында тұрады — 21,9 мың, бұл өткен жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда 6,8%-ке артық. Екінші және үшінші орындарда Алматы және Жамбыл облыстары тұр. Ал ең кедей отбасы аз облыстар - Ұлытау, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары. Айта кету керек, табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен де төмен тұрғындардан басқа, Қазақстанда 3 мың отбасының табысы азық -түлік себетінің құнынан да аз болып шықты. Олардың саны бір жыл бұрынғымен салыстырғанда 14,5%-ке көбейіп кеткен. Мұндай кедей отбасыларда тұратын азаматтардың саны 7,7%-ке өсіп, 16,4 мың адамға жетті. Олардың ең көбі Қарағанды облысы, Шымкент, Жетісу облысында тұрады. Бұл өңірлерден басқа, табысы азық-түлік себетінің құнынан төмен отбасылар Ақмола, Абай және Ұлытау облыстарында да тұрады. Айта кетейік, ең кедей жандар адам саны көп отбасылардан анықталған.
Read moreҚазақстанда тағы аптап ыстық болады
01-07-2025 Hits:101 Жаңалықтар sitemanager

Ел өңірлерінде тағы күн ысиды. Қазгидрометтің хабарлауынша, 1–4 шілде аралығында бірқатар аймақта өрт қауіпі жоғары деңгейде сақталады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Ұлытау облысында күндіз 35–38°С қатты ыстық болады. Облыстың батысында, оңтүстігінде және шығысында төтенше өрт қауіптілігі сақталады. Жезқазғанда күндіз 35 градус ыстық болады. Жамбыл облысының таулы аудандарында найзағай болады. Солтүстік-шығыстан соққан желдің екпіні 15–20 м/с. Күндіз ауа температурасы 38°С-қа дейін көтеріліп, облыс аумағында төтенше өрт қауіпі сақталады. Таразда да қауіп өте жоғары болады. Қостанай облысының батысы мен солтүстігінде найзағай болады. Оңтүстігінде 35°С ыстық болады. Жаңбырсыз ауа райы өрт қаупін күшейтеді. Қарағанды облысының шығысында найзағай болып, ал батысы, шығысы және оңтүстігінде төтенше өрт қауіптілігі сақталады. Солтүстік Қазақстан облысының батысында найзағай болады. Түнде және таңертең тұман болады. Петропавлды тұман басады. Оңтүстікте өрт қаупі жоғары болады. Алматы облысында солтүстік-шығыс жел соғады, кей жерлерде екпіні 15–20 м/с. Күндіз 35–36°С ыстық болады. Өңірдің солтүстігі, батысы және орталығы — төтенше, ал оңтүстігі мен шығысы — жоғары өрт қауіптілігі сақталады. Қонаевта 35°С қатты ыстық болады. Ақтөбе облысының бірнеше ауданында найзағай мен бұршақ жауады. Күндіз желдің екпіні 15–20 м/с. Оңтүстікте 35°С аптап күтіледі. Өрт қаупі өте жоғары болады. Жетісу облысында 2–4 шілде күндері 35–39°С аптап күтіледі. Талдыкорғанда да осындай ауа райы болады. Қызылорда облысында күндіз 40–41°С аптап болады. Өрт қаупі төтенше деңгейде сақталады. Абай облысында түнде найзағай, күндіз бұршақ жауып, жел тұрады. Жел екпіні 23 м/с-қа дейін жетуі мүмкін. Өрт қаупі шығысында — жоғары, оңтүстігінде — өте жоғары деңгейде. Шығыс Қазақстан облысында найзағай, бұршақ жауып, екпінді жел соғады. Жел бағыты өзгереді, екпіні 23 м/с. Өрт қаупі жоғары. Өскеменде де күн күркіреп, бұршақ жаууы мүмкін. Атырау облысының оңтүстігінде найзағай болады. Жел екпіні 15–20 м/с дейін жетеді. Батыс пен оңтүстігінде өрт қаупі жоғары болады. Түркістан облысының батысы мен шөлді аймақтарында 40–42°С аптап болады. Облыс бойынша өрт қаупі төтенше деңгейде сақталады. Павлодар облысында найзағай болады. Жел екпіні 15–20 м/с жетеді. Батысында өрт қаупі жоғары болады. Маңғыстау облысының солтүстігі мен батысында найзағай болады. Күндіз оңтүстігінде 38°С ыстық болады. Облыстың көп бөлігінде өрт қаупі жоғары болады. Батыс Қазақстан облысының бірнеше ауданында найзағай ойнап, бұршақ жауып, жел күшейеді. Оралда да найзағай ойнап, бұршақ жауады деп болжанып отыр.
Read moreЕнді легионерлерге бюджеттен қаржы бөлінбейді
17-06-2025 Hits:150 Жаңалықтар sitemanager

Қазақстанда легионерлерге бюджеттен қаржы бөлінбейді. Бүгін Президент Қасым-Жомарт Тоқаев 2025 жылғы 15 сәуірде қол қойған «ҚР кейбір заңнамалық актілеріне дене шынықтыру және спорт, сондай-ақ артық заңнамалық регламенттеуді болғызбау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заң күшіне енді, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Туризм және спорт министрлігінің хабарлауынша, жаңа заң спорт саласын жаңғыртуға, спорт саясатының тиімділігін арттыруға және бюджет қаражатын оңтайлы пайдалануға бағытталған. Командалық спорт түрлеріндегі клубтарды ұстауға арналған бюджет лимиті айлық есептік көрсеткішке (АЕК) байланысты бекітілді. Бұл инфляцияны ескеруге мүмкіндік береді және жыл сайын қаржыландыру көлемін қысқартуға жол бермейді. "Бүгінде басым бағыт ретінде 60-тан астам спорт түрі айқындалды. Олардың шамамен 30-ы еліміздің әрбір өңірінде дамиды. Оның ішіне Олимпиада, Паралимпиада, Сурдлимпиада, Азия және Пара Азия ойындары бағдарламасына енген, сондай-ақ ұлттық спорт түрлері кіреді. Сондай-ақ спорт федерацияларының мәртебесі нақтыланды, яғни республикалық және өңірлік бірлестіктер ұлттық аккредиттелген федерациялар деңгейіне ауыстырылды. Аккредитацияның міндетті шарты ретінде, жергілікті федерациялардың ұлттық құрамға мүшелігі бекітілді", — делінген хабарламада. Одан әрі ведомство таратқан ақпаратта І топтағы мүгедектігі бар спортшылардың сүйемелдеушілері заңмен қорғалғаны айтылған. Олар спортшыға киім ауыстыру, арбаны алмастыру, медициналық тексеруден өту және өзге де жағдайда көмек көрсетеді. Бұл норма жаттығу барысы мен жарыстарға қатысу жағдайын жақсартуға бағытталған. Одан бөлек, жаңа заңда спорт ұйымдары басшыларын 5 жылдық мерзіммен ротациялау жүйесі енгізілді. Егер белгілі бір ауданда жалғыз спорт құрылымы болса, ротация сол облыс аумағындағы көршілес аудан немесе қала арасында жүзеге асырылады. "Аталған өзгерістер қазіргі жағдайды жан-жақты талдау негізінде қабылданды. Елімізде 180-нен астам спорт түрі дамыса да, халықаралық ареналарда тұрақты нәтиже көрсететін небәрі 14 жазғы және 5 қысқы олимпиадалық спорт түрі бар. Қаржылық шығындардың өсуі, нәтиженің төмендеуі және жүйелі тәсілдің болмауы заңнамалық реформаның қажеттігін туғызды", — дейді министрліктен. Бүгінде Туризм және спорт министрлігі заңға енгізілген түзетулерді іске асыруға кірісті.
Read moreҚазақстанда 46 градусқа дейін аптап ыстық болады
16-06-2025 Hits:141 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде күн райы қатты ысиды деп болжануда. Тіпті кей өңірлерде 46 градус аптап сезілмек, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. "Қазгидромет" синоптиктері 17-19 маусымға жасалған ауа райы болжамын жариялады. Орталықта ауа температурасы түнде 18-25 градустан 15-22 градусқа дейін төмендейді, 17-18 маусымда күндіз 35-39 градус қатты ыстық болады. Облыстың оңтүстігінде 42 градус өте қатты ыстық болады, 19 маусымда 27-32 градус жылыға дейін төмендейді. Шығыста түнде 12-23 градус жылыдан 17-25 градус жылыға дейін, күндіз 27-35 градус жылыдан 35-39 градус қатты ыстыққа дейін жоғарылайды. 19 маусымда жекелеген аудандарда 40 градус өте қатты ыстық болады "Оңтүстік-шығыста түнде 18-23 градус жылыдан 20-25 градус жылыға дейін жоғарылайды, күндіз 35-39 градус қатты ыстық, 18-19 маусымда жекелеген аудандарда 42 градус өте қатты ыстық болады", - дейді синоптиктер. Күндіз оңтүстік аймақтарда 43-46 градус қатты ыстықтан 30-38 градусқа жылыға дейін төмендейді деп болжанып отыр. Десе де республиканың басым бөлігінде Солтүстік-батыс циклонының өтуіне байланысты ауа райы құбылмалы болады: найзағай ойнап, жаңбыр жауады, екпінді жел тұрады. 18-19 маусымда еліміздің солтүстік-батысында, солтүстігінде қатты жаңбыр жауады, бұршақ жаууы мүмкін.
Read moreҚазақстандықтардың кредит төлеуі жеңілдемек
13-06-2025 Hits:136 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде несие төлеу шарты жеңілдеуі мүмкін. Жаңа ереже құжаты «Ашық НҚА» порталында жарияланды, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Бұл туралы ҚазАқпарат жазды. Онда қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі банк алдындағы қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізгені айтылады. Яғни, жобада әртүрлі кредиторда екі және одан да көп тұтынушылық кепілсіз кредиті бар азаматтар үшін мерзімі өткен берешекті қайта қарау тетігін енгізу көзделген. «Әртүрлі кредиторда бірнеше мерзімі өткен кепілсіз кредиті бар азаматтардың қарыз жүктемесін жеңілдету мақсатында, берешекті біріктіру және ұзағырақ әрі икемді төлем кестесі арқылы ұжымдық қайта құрылымдау тетігі енгізіледі. Бұл борышкер азаматтардың қаржылық жағдайын жақсартуға және қаржылық тұрақтылық деңгейін арттыруға ықпал етеді», — делінген құжатта. Айта кетейік, бүгінде Қазақстан экономикасындағы кредиттің 54%-ы халықтың мойнында екен. Бұл 23,6 трлн теңге.
Read moreҚазақстанда қандай мамандыққа сұраныс жоғары
11-06-2025 Hits:147 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде қай салаға жұмысшы қолы жетіспейтіні белгілі болды. Мұндай мәліметті Enbek.kz электрондық еңбек биржасы жариялады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Спутниктің жазуынша, 2025 жылдың мамыр айында Enbek.kz электрондық еңбек биржасында 86 мың бос жұмыс орны мен 110 мың түйіндеме орналастырылған. Алдыңғы аймен салыстырғанда олардың саны сәйкесінше 11,8% және 4,3%-ға азайды. Кадрға ең жоғары қажеттілікті дәстүрлі түрде білім беру (15 мыңнан астам бос жұмыс орны), қызмет көрсетудің басқа түрлері (10,7 мың) және құрылыс (8,5 мың) салалары көрсетті. Жұмыс берушілердің ең жоғары белсенділігі Астана қаласында (барлық бос жұмыс орындарының 11,5%-ы), Түркістан (7,5%) және Павлодар (7,1%) облыстарында тіркелді. Жұмыс іздеушілер белсенділігінің төмендеуі Алматы қаласында (-28%) байқалды, басқа өңірлердің көпшілігінде төмендеу көрсеткіші 15%-дан аспады. Сұранысқа ие мамандықтардың ішінде тәртіп сақшыларына (1,8 мың бос орын), медбикелер (1,7 мың) мен жүргізушілерге (1,5 мың) сұраныс сақталды. Жалақы бойынша ең көп ұсыныстар тау-кен өнеркәсібіндегі басшының орынбасары (орта есеппен 788 мың теңгеден), бас құрылысшы (662 мыңнан) және бұрғылаушы-инженер (605 мыңнан) лауазымдарына тіркелді. Жұмыс іздеушілер арасында ең жоғары жалақы күтетін ұшқыш (орта есеппен 2,3 млн теңгеден), IT жобаларды әзірлеу бөлімінің басшысы (1,2 млн теңге), өндіруші саладағы участке басшысы (1,1 млн теңге) лауазымдарына үміткерлер тіркелді.
Read moreМектеп оқушыларын тамақтандырудың жаңа стандарты бекітілді
09-06-2025 Hits:143 Жаңалықтар sitemanager

Елімізде мектеп оқушыларын тамақтандырудың жаңа стандарты бекітілді. Жаңа стандартқа сәйкес, жаңа піскен көкөністер, жемістер мен табиғи өнімдердің үлесі артады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Денсаулық сақтау министрлігі биыл жаңа оқу жылынан бастап күшіне енетін мектептегі тамақтанудың жаңа стандарты мен көп нұсқалы үлгілік мәзірді бекітті. Мәзірде балалардың физиологиялық қажеттіліктері мен калория ескерілген. "Сондай-ақ стандарт шағын жинақталған мектептерде, буфеттерде тамақтануды ұйымдастыруға және қант диабеті, тамақ аллергиясы, целиакия ауруы, лактоза жеткіліксіздігі және басқа да аурулар сияқты ерекше диеталық қажеттіліктері бар балаларды тамақтандыруға қойылатын талаптарды қамтиды", - дейді санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитеті төрағасының орынбасары Роза Қожапова. Бұдан былай балабақшаларда, мектептерде, техникалық және кәсіптік, сондай-ақ білім беру-сауықтыру ұйымдарында тамақтануды ұйымдастырудың бірыңғай тәсілдері қолданылады. Жаңа стандартқа сәйкес, диетада қант, тұз және май мөлшері едәуір азаяды. Ал құрамында табиғи емес өнімдер мен тұз бен қант көп болатын өнімдер, атап айтқанда, шұжық өнімдері, ысталған ет, қант қосылған шырындар, спредтер, дәм мен иісті күшейткіші бар өнімдер алынып тасталады. Соның орнына жаңа піскен көкөністер, жемістер мен табиғи өнімдердің үлесі артады. Ас блогы жоқ шағын жинақталған мектептерде ыстық бутербродтан, ашытылған сүт өнімінен, маусымдық жемістерден және сусыннан (сүт, айран, итмұрын сусыны, кептірілген жемістер, жидектерден) тұратын ланч-пакеттер дайындалады. Қазіргі кезде мектеп әкімшіліктерін, медицина қызметкерлерін, тамақтану қызметтерін жеткізушілерді және бракераждық комиссияның мүшелерін онлайн оқыту жүргізіліп жатыр. Әзірленген мәзір санэпидбақылау комитетінің ресми сайтында орналастырылды және білім басқармалары мен бизнес субъектілерін хабардар ету үшін оқу-ағарту министрлігіне жіберілді.
Read moreҚазақстан Елтаңбасы әлемде 8-орында
04-06-2025 Hits:142 Жаңалықтар sitemanager

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы әлемде геральдикалық көрінісі мен мағынасы жағынан 8-орында. Бұл туралы Kazinform тілшісіне берген сұхбатында Жандарбек Мәлібеков мәлімдеді, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. ҚР Мемлекеттік Елтаңбасының авторы 1992 жылдан бері бірнеше рет жетілдіріліп, өзгертілгенін айтады. Ең әуелі халқымды, елімді Рәміздер күнімен құттықтағым келеді. Біздің рәміздеріміздің жұмыс істеп келе жатқанына 30 жылдан астам уақыт болды. Біз алғаш 1992 жылы конкурстық жұмысты тапсырдық. Бірақ ол кезде Елтаңбаның нақты стандарты жасалынбаған еді. 2007 жылы біз стандарттық үлгісін жасадық. Ол кезде Елтаңбадағы «Қазақстан» жазуы кириллица әріптерімен жазылған болатын. 2014 жылға дейін біз Елтаңбаны жетілдіріп, стандарттық үлгісін жасап, оны кітап қылып шығарып, заң жүзінде бекіттік. 2014 жылдан бастап латын әрпін енгізу туралы заң шыққаннан кейін Президент Елтаңбадағы жазуды да «Qazaqstan» деп латын әріптерімен жазу туралы тапсырма берді. Сол бойынша 2019 жылы қазір қолданыста жүрген, латын әрпіндегі жетілдірілген, алтындалған ҚР Мемлекеттік Елтаңбасын жасап шықтық. Адамдар Елтаңбаны жасап, тапсырғаннан кейін сол бойынша қалды деп ойлайды. Жоқ, ол 30 жыл бойы жетілдіріліп, жаңарып, сапасы жақсарып келе жатыр, – дейді архитектор. Сәулетші ҚР Мемлекеттік Елтаңбасы әлемдегі ең үздік мемлекеттік рәміздердің бірі екенін жеткізді. Жандарбек Мәлібеков Елтаңбадағы әр элементтің символикалық мәні барын айтады. Олардың мағынасын түсіну үшін тарихқа терең бойлау керек. Автор Елтаңбада қазақ даласының 5 мың жылдық өткенін, бүгіні мен болашағын бейнелеген. Дүниежүзінде геральдика деген ұғым бар. Бұл – өз алдына бір бағыт. Қазір осы геральдика бойынша арнайы комитет те ашылды. Археологиялық жұмыстар, ою-өрнектер, ордендер мен медальдарымыздың бәрі осы геральдика арқылы өтеді. Сондықтан Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы – алғашқы геральдикалық тәсілмен жасалған, ерекше көрнекі және символдық мәні жоғары мемлекеттік рәміз. Ол мағынасы мен геральдикалық көрінісі жағынан 194 елдің ішінде 8-орын алады, – дейді Жандарбек Мәлібеков.
Read moreБанкроттыққа өтініш бергендер саны көбейіп барады
Елімізде банкроттыққа өтініш білдірген адамдардың саны өсіп барады. Соңғы дерекке сүйенсек, биылдың өзінде банкроттықты рәсімдеуге 77 106 адам соттан тыс және сот тәртібімен өтініш берген, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Бұл туралы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті жазды. Мемлекеттік кірістер органдары арқылы 28,4 мың азамат, сот шешімі бойынша 196 азамат банкрот деп танылды. Міндеттемелердің жалпы сомасы – 147,1 млрд теңге. "Төлем қабілеттілігін қалпына келтіру рәсімін 9,5 млрд теңге сомасына 103 азамат қолданды, оның 8-і бойынша қалпына келтіру жоспарлары бекітілді", - деп жазылған хабарламада. Заң қолданысқа енгізілген сәттен бастап банкроттыққа өтініш білдірген адамдардың саны өсіп жатқаны байқалады: 2024 жылы 83 057 өтініш, 2025 жылдың 5 айында – 77 106 өтініш берілген. Заңнамадағы негізгі өзгерістер 2024 жылдың 20 тамызынан бастап рәсімдерді жеңілдетуге бағытталған түзетулер күшіне енді: төлем қабілеттілігін қалпына келтіру рәсімі мерзімі өткен және мүлік болмаған кезде, бірақ тұрақты табыс болған кезде қолжетімді болды, соттан тыс банкроттық енді микроқаржы және коллекторлық ұйымдарды қоса алғанда, қарыз шарттары бойынша талап ету құқығы бар барлық ұйым алдындағы міндеттемелер бойынша қолданылады, өтініш беру тәртібі жеңілдетілді: кредитор мен қарыз сомасы туралы мәліметтерді көрсету, сондай-ақ құжаттарды қоса беру қажеттілігі алынып тасталды. өтеудің болмау мерзімін есептеу тәртібі нақтыланды: 1 АЕК-тен кем төлемдер өтеу болып есептелмейді, мерзім соңғы төлем күнінен бастап есептеледі. Алда қандай өзгерістер болады Парламентте: 2025 жылғы 1 қаңтарға дейін жасалған қарыз шарттары бойынша борышты реттеуді жүргізу туралы талапты алып тастауды; борышкердің себебін көрсетпей соттан тыс банкроттық рәсімін тоқтату құқығын; соттан тыс банкроттық рәсімі аяқталғаннан кейін кредиттік бюролар базасында көрсетілмегендерді қоса алғанда, банкроттың қаржы ұйымдары алдындағы барлық міндеттемесін тоқтатуын көздейтін түзетулер қаралады. Аталған түзетулер ағымдағы жылдың соңына дейін іске асырылады деп жоспарланып отыр.
Қазақстандықтар енді жеке куәлікті онлайн рәсімдей алады
Қазақстандықтар енді жол жүріп сабылмай-ақ жеке куәлікті онлайн рәсімдей алады. Бұл процесс үшін сәйкестендіруден өту, фотосурет пен қолтаңбаны жүктеу, төлеу және құжаттың дайындығы туралы SMS күту қажет, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Спутниктің жазуынша, қазақстандықтар жеке куәлікті онлайн пилоттық режимде ресімдей алады. Жобаны екі бірдей министрлік іске қосқан. Ол үшін қолданылу мерзімі күнтізбелік 30 күннен кейін немесе одан аз мерзімде аяқталса немесе күнтізбелік 10 күннен аспайтын мерзімде аяқталса, куәлікті онлайн ресімдеуге болады, деп атап көрсетілген екі ведомствоның бұйрығында. "Құжаттаудың басқа себептері бойынша электронды үкімет порталы және мобильді қосымшалар арқылы қызмет көрсетілмейді және көрсетілетін қызметті алушыға ХҚКО-ға жүгіну қажеттігі туралы айтылады", - делінген хабарламада. Құжатты онлайн ресімдеу үшін сәйкестендіруден өту, фотосурет пен қолтаңбаны жүктеу, онлайн төлеу және құжаттың дайындығы туралы SMS күту қажет. Бұған дейін қаржы министрлігінің басшысы Қазақстанда негізгі мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру бойынша жол карталарын әзірлегенін, оның ішінде жеке куәліктерді ауыстыру, еңбек мигранттарына рұқсат беру және басқаларын атап өткен болатын. Ведомствоның мәліметінше, былтыр ХҚКО операторлары 15,2 млн қызмет көрсеткен. Бұл ретте барлық өтініштердің 80%-і онлайн-форматқа аударыла бастаған он қызметпен байланысты.
Қазақстанда 6 кәсіби мереке пайда болады
Елімізде бірден 6 кәсіби мереке пайда болмақ. Жаңа кәсіптік мерекелерді енгізуге ұсынысты тиісті қызмет салаларының уәкілетті мемлекеттік органдары бастамашылық жасады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. 6 кәсіби мереке туралы жаңа бұйрық жобасын Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі дайындаған. 10 маусымға дейін жария талқылау үшін "Ашық НҚА" порталында орналастырылып отыр. Сонымен жаңа мерекелік даталар мыналар: 31 қаңтар – кәсіпкерлер күні; 7 шілде – қолөнершілер күні; 9 шілде – табиғи монополиялар саласы жұмыскерлерінің күні; 15 қыркүйек – санитариялық-эпидемиологиялық қызмет жұмыскерінің күні; 12 қазан – кадр қызметі жұмыскерлерінінің күні; 20 қазан – қоғамдық тамақтандыру саласының жұмыскері күні. Бұдан басқа, энергетик күнін мерекелеуді желтоқсанның үшінші жексенбісінен 22 желтоқсанға өзгертіледі.
Қазақстанда бәйге аттарының бағасы қанша?
Елімізде бүгінде ат баптап, оны бәйгеге қосатындар қатары артып келеді. Тіпті сәйгүлікті Қазақстанның барлық өңірінен, шетелден іздейтіндер көп. Асыл тұқымды аттың құны қаншаға бағаланады? ҚазАқпарат осы жайтқа тоқталған, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Бәйгеге қаны таза асыл тұқымды жылқыларды қосады. Жылқының бұл түрінің мекені - Англия. Әу баста ағылшын аттары атауы болса, әлемге тараған соң ол да өзгерді. Сонымен бірге бәйге аттары арасында асыл тұқымды Ахалтеке жылқылары да бар. Арғымақтың бұл түрі араб және қаны таза аттардан қалыс қалмайды. Қазақстан ипподромдарынан араб жылқысында жиі кездестіруге болады. Бағасы өзгелерге қарағанда төмен болатын жылқының тағы бір түрі бар. Ол - ағылшын-араб тұқымы. Аты айтып тұрғандай, екі тұқымның қаны араласқан жылқы. Қайдан және қалай таңдауға болады Бәйгеге қосар сәйгүлікті табу қиынның қиыны. Таңдау кезінде бірнеше ерекшелігіне назар аудару керек. Қай тұқымнан екені маңызды. Егер еркегі немесе ұрғашысы бәйгеде топ жарып жүрген болса, сәйкесінше бағасы да жоғары болады. Сонымен бірге баға жылқының жасына қарай өзгеріп тұрады. 3-4 жасар аттар бәйгеге қосуға жарамды деп есептеледі. Егер бәйгеге қосып, жүлдегі орындарға ие болса, құны арта түседі. Қазақстандағы жарнама сайттарында тек соғымға және бағуға арналған жылқы, кейде үйір сатылады. Ал асыл тұқымды аттарды сататын адамдар санаулы ғана. Сондықтан бәйгеге ат қосатын адамдар шетелден, тіпті мұхиттің арғы жағынан сәйгілікті таңдап әкеледі. Бағасы қанша Қазақстаннан шықпай-ақ сатып алып, бәйгеге ат қосқыңыз келсе, 270-390 мың теңгеден бастауға болады. Ағылшын-араб жылқыларының ең арзанының құны осындай. Рейтинг бойынша екінші орында араб жылқысы тұр. Бағасы орта есеппен 300 мың теңгеден басталып, 1 500 000 теңгеге жетеді. Ал ахалтеке тұқымды жылқы бағасы 550 мың теңгеден басталады. Тіпті бәйгеге қосып, жүлде алу үшін 2 млн 200 мың теңге төлеу қажет болады. Бірақ бұл жылқылардың бағасы одан да қымбат болуы мүмкін. Ең қымбаты - қаны таза жылқы. Оның бағасы 250 мың теңгеден басталғанымен, құлынының құны бәйгеге қосуға жарамды болуына байланысты бағаланады. Ал асыл тұқымды жылқыға 2,5 млн теңге төлеу қажет.
Ұялы телефон бұғатталады: Тіркелгенін қалай тексеруге болады?
Елімізде 25 мамырдан бастап заңсыз әкелінген, саудаланған ұялы телефондар бұғатталады. Ал бұл жағдайға тап болмас үшін не істеу керек? Осы орайда Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі мобильді құрылғылардың верификациясын қалай тексеруге болатынын жариялады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Министрлік дерегіне сүйенсек, eGov Mobile мобильді қосымшасы, www.gov.kz және imei.rfs.gov.kz порталдары арқылы ұялы телефонды тексеруге болады. Сондай-ақ нақты құрылғыға байланған нөмірлердің санын білуге мүмкіндік бар. IMEI-код тіркелген құрылғылар базасында бар болса, жүйе оның желіде тіркелгені туралы хабарлайды. eGov Mobile мобильді қосымшасы арқылы қызметті пайдалану тәртібі: eGov Mobile қосымшасында авторизациядан өту керек; басты беттегі "Танымал қызметтер" бөлімінен "Абоненттік құрылғының IMEI кодын тексеру" сервисін таңдау қажет; жеке деректерге қол жеткізуге рұқсат беру керек; тексерудің қолжетімді әдістерінің бірін таңдап, нәтижемен танысу қажет. www.gov.kz порталында қызметті пайдалану тәртібі: Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің сайтына өту; "Абоненттік құрылғының IMEI кодын тексеру" сервисіне сілтеме немесе баннер арқылы кіру; тексерудің қолжетімді әдістерінің бірін таңдап, нәтижемен танысу. imei.rfs.gov.kz порталында қызметті пайдалану тәртібі: rfs.gov.kz сайтына өту; тексерудің қолжетімді әдістерінің бірін таңдап, нәтижемен танысу. Бұдан бөлек, ЖСН арқылы тексеру функциясы да қолжетімді. Сондай-ақ IMEI-код бойынша абонентті тексеру сервисі бар, ол белгілі бір құрылғыны қанша абоненттік нөмір қолданғаны жөнінде ақпарат береді.
Қазақстан ана өлімін тез төмендеткен 10 елдің қатарына енді
Еліміз ана өлімі бойынша көрсеткішті айтарлықтай тез төмендеткен 10 елдің қатарына енді. Бүгінде елде гендерлік теңдік саласында ілгерілеу байқалады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Бұл туралы Орнықты даму жөніндегі үйлестіру кеңесінің отырысында айтылды. Спутниктің жазуынша, экономикалық зерттеулер институтының басқарма төрағасы Әсел Сәрсенбаева азаматтық қоғам әлеуметтік саясаттың негізін нығайтқанын алға тартқан. "Үкімет Орнықты даму мақсаты бойынша және жаһандық сын-тегеуріндерге жауап ретінде еңбек нарығының талабына сәйкес бизнесті қолдау мен кадр даярлау шарасын жүйелі түрде қабылдауда", — деп атап өтті Әсел Сәрсенбаева. Оның айтуынша Қазақстан ана өлімін тез төмендеткен (ДДҰ бағалауы бойынша) он елдің қатарына кіреді. Гендерлік теңдік саласында мемлекет деңгейінде де, жеке секторда да ілгерілеу байқалады. Онда ірі компаниялар гендерлік стратегиялар мен харассментке қарсы іс-қимыл саясатын енгізеді. Құқықтық мәдениеттің өсуі сот жүйесіне қойылатын жаңа талаптарға әкелуде. Қоғам оны одан әрі жақсартуды күтеді. Премьер-министрдің орынбасары – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин Орнықты даму мақсаттарының қағидаттарын енгізу бірінші кезекте халықтың өмір сүру сапасын арттыруға, үздік халықаралық стандарттарды қабылдауға бағытталғанын, бұл тұтастай алғанда елдің халықаралық аренадағы беделін нығайтуға ықпал ететінін атап өтті.
Қазақстанда көлік саны 6 миллионнан асты
Еліміздегі көлік саны күн санап артып келеді. 2025 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша Қазақстанда тіркелген автокөлік құралдарының саны 6 176 мың бірлікті құраған, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Олардың ішінде: 86,5% – жеңіл автомобильдер; 9,7% – жүк көліктері; 1,9% – автобустар; 1,9% – мотокөлік Сәуір айында мотокөліктерді қоса алғанда 184,7 мың бірлік автокөлік есепке қойылды Оның ішінде: жеңіл автомобильдер – 153,3 мың бірлік; жүк автомобильдері – 11,3 мың бірлік; автобустар – 1,5 мың бірлік; мотокөлік – 18,6 мың бірлік. 2025 жылғы 5 сәуірден бастап жылдамдығы 50 км/сағ (мопед) дейін мотоқұралдарды міндетті тіркеу енгізілді. Сәуірде тіркелген мотокөлік құралдарының саны 18,6 мың бірлік, осылайша есепке қойылған мотокөлік құралдарының жалпы саны 115,8 мың бірлікті құрады.
Қазақстанда бала туу көрсеткіші өте төмендеп кетті
Елімізде бала туу көрсеткіші рекордтық деңгейде төмендеп кеткен. Бұл туралы Спутника жазды, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Мәліметке сүйенсек, туу көрсеткіші ең төмен аймақтардың бірі - Ақмола облысы - 22%. 2025 жылдың қаңтарынан наурызына дейін 77,3 мың жаңа туған нәресте туылған. Бұл көрсеткіш өткен жылдың I тоқсанымен салыстырғанда 16%-ке аз. Әдетте бала туу көрсеткіші жоғары кезең жылдың III тоқсан қорытындысы бойынша белгіленеді, әсіресе 2020 және 2021 жылдардағы пандемия кезінде маусымдық серпілістер айтарлықтай байқалды. Бала туу бойынша ең төменгі көрсеткіш көбінесе жылдың алғашқы үш айында байқалады. Алайда көрсеткіш өзгеріп тұрғанмен, жаңа туған сәби көрсеткіші соңғы 11 жылда 90 мыңнан түскен емес. 2025 жылдың қаңтар-наурыз айларында туу көрсеткіші 20 өңірде де төмендеді. Ең төменгі туу көрсеткіші 12 аймақта, соның ішінде: Ақмола облысы - 22%; Жетісу облысы - 20,1%; Сондай-ақ қалаға қарағанда ауылдық жерде туу көрсеткіші біршама төмен. Айта кетері, туғандар санымен қатар қайтыс болғандар саны да азайған. Осылайша, табиғи өсім (туу көрсеткіші әрі қайтыс болғандар саны) бір жыл ішінде 20,7% - ға төмендеп, 46,3 мың адамға жетті. Бұл 2014 жылдың басынан бері ең төменгі көрсеткішке айналды.
Қазақстанда әр алтыншы отбасы бедеулік мәселесіне тап болып отыр
Елімізде үйленіп, отбасылы өмірге аяқ басқаннан кейін бала сүю жайы күрделі мәселеге айналып барады. Соңғы мәліметке сүйенсек, бүгінде әр алтыншы отбасы бедеулік мәселесіне тап болып отырған көрінеді. Ал жыныстық инфекция жұқтырған жастардың 60%-ы медициналық көмекке жүгінбейді екен, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. Бұл туралы ҚР Президентінің жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия төрағасының орынбасары Жұлдызай Ысқақова айтты. Сөзінше, бұл көбіне жыныстық жолмен жұғатын инфекциялардың асқынуымен тікелей байланысты. "Денсаулық сақтау министрлігінің зерттеуі бойынша жыныстық жолмен берілген инфекция белгілері бар жастардың 60%-дан астамы медициналық көмекке жүгінбейді. Бүгінде Қазақстандағы әрбір алтыншы отбасы бедеулік мәселесіне тап болып отыр. Бұл жағдай ерлерге де, әйелдерге де бірдей қатысты. ДДСҰ (Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) мамандарының пікірінше, мұндай көрсеткіш ұлттық қауіпсіздікке төнген қатер болып саналады", — дейді ол. Сондай-ақ маман бұл мәселемен күрес үшін мемлекет жыл сайын мыңдаған квота бөліп келе жатқанын атап өтті. Тіпті 2021 жылдан бастап Президенттің тапсырмасы бойынша "Аңсаған сәби" арнайы бағдарламасы да жүзеге асып келеді. Соның аясында ЭКО (экстракорпоральді ұрықтандыру) бағдарламаларына жыл сайын мыңдаған квота бөлінеді. Бұл репродуктивті денсаулық саласында ашық әрі ғылыми негізделген диалогты қажет ететін терең проблемалардың бар екенін көрсетеді дейді Жұлдызай Ысқақова.
- 1
- 2
- 3