ЖАҢАЛЫҚТАР

Елімізде 25 мамырдан бастап заңсыз әкелінген, саудаланған ұялы телефондар бұғатталады. Ал бұл жағдайға тап болмас үшін не істеу керек? Осы орайда Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі мобильді құрылғылардың верификациясын қалай тексеруге болатынын жариялады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Министрлік дерегіне сүйенсек, eGov Mobile мобильді қосымшасы, www.gov.kz және imei.rfs.gov.kz порталдары арқылы ұялы телефонды тексеруге болады. Сондай-ақ нақты құрылғыға байланған нөмірлердің санын білуге мүмкіндік бар. IMEI-код тіркелген құрылғылар базасында бар болса, жүйе оның желіде тіркелгені туралы хабарлайды.

eGov Mobile мобильді қосымшасы арқылы қызметті пайдалану тәртібі:

• eGov Mobile қосымшасында авторизациядан өту керек;
• басты беттегі "Танымал қызметтер" бөлімінен "Абоненттік құрылғының IMEI кодын тексеру" сервисін таңдау қажет;
• жеке деректерге қол жеткізуге рұқсат беру керек;
• тексерудің қолжетімді әдістерінің бірін таңдап, нәтижемен танысу қажет.

www.gov.kz порталында қызметті пайдалану тәртібі:

• Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің сайтына өту;
• "Абоненттік құрылғының IMEI кодын тексеру" сервисіне сілтеме немесе баннер арқылы кіру;
• тексерудің қолжетімді әдістерінің бірін таңдап, нәтижемен танысу.
• imei.rfs.gov.kz порталында қызметті пайдалану тәртібі:
• rfs.gov.kz сайтына өту;
• тексерудің қолжетімді әдістерінің бірін таңдап, нәтижемен танысу.

Бұдан бөлек, ЖСН арқылы тексеру функциясы да қолжетімді. Сондай-ақ IMEI-код бойынша абонентті тексеру сервисі бар, ол белгілі бір құрылғыны қанша абоненттік нөмір қолданғаны жөнінде ақпарат береді.

Еліміз ана өлімі бойынша көрсеткішті айтарлықтай тез төмендеткен 10 елдің қатарына енді. Бүгінде елде гендерлік теңдік саласында ілгерілеу байқалады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Бұл туралы Орнықты даму жөніндегі үйлестіру кеңесінің отырысында айтылды. Спутниктің жазуынша, экономикалық зерттеулер институтының басқарма төрағасы Әсел Сәрсенбаева азаматтық қоғам әлеуметтік саясаттың негізін нығайтқанын алға тартқан.

"Үкімет Орнықты даму мақсаты бойынша және жаһандық сын-тегеуріндерге жауап ретінде еңбек нарығының талабына сәйкес бизнесті қолдау мен кадр даярлау шарасын жүйелі түрде қабылдауда", — деп атап өтті Әсел Сәрсенбаева.

Оның айтуынша Қазақстан ана өлімін тез төмендеткен (ДДҰ бағалауы бойынша) он елдің қатарына кіреді. Гендерлік теңдік саласында мемлекет деңгейінде де, жеке секторда да ілгерілеу байқалады. Онда ірі компаниялар гендерлік стратегиялар мен харассментке қарсы іс-қимыл саясатын енгізеді. Құқықтық мәдениеттің өсуі сот жүйесіне қойылатын жаңа талаптарға әкелуде. Қоғам оны одан әрі жақсартуды күтеді.

Премьер-министрдің орынбасары – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин Орнықты даму мақсаттарының қағидаттарын енгізу бірінші кезекте халықтың өмір сүру сапасын арттыруға, үздік халықаралық стандарттарды қабылдауға бағытталғанын, бұл тұтастай алғанда елдің халықаралық аренадағы беделін нығайтуға ықпал ететінін атап өтті.

Еліміздегі көлік саны күн санап артып келеді. 2025 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша Қазақстанда тіркелген автокөлік құралдарының саны 6 176 мың бірлікті құраған, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. 

Олардың ішінде:

86,5% – жеңіл автомобильдер;

9,7% – жүк көліктері;

1,9% – автобустар;

1,9% – мотокөлік

Сәуір айында мотокөліктерді қоса алғанда 184,7 мың бірлік автокөлік есепке қойылды

Оның ішінде:

жеңіл автомобильдер – 153,3 мың бірлік;

жүк автомобильдері – 11,3 мың бірлік;

автобустар – 1,5 мың бірлік;

мотокөлік – 18,6 мың бірлік.

2025 жылғы 5 сәуірден бастап жылдамдығы 50 км/сағ (мопед) дейін мотоқұралдарды міндетті тіркеу енгізілді. Сәуірде тіркелген мотокөлік құралдарының саны 18,6 мың бірлік, осылайша есепке қойылған мотокөлік құралдарының жалпы саны 115,8 мың бірлікті құрады.

Елімізде үйленіп, отбасылы өмірге аяқ басқаннан кейін бала сүю жайы күрделі мәселеге айналып барады. Соңғы мәліметке сүйенсек, бүгінде әр алтыншы отбасы бедеулік мәселесіне тап болып отырған көрінеді. Ал жыныстық инфекция жұқтырған жастардың 60%-ы медициналық көмекке жүгінбейді екен, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Бұл туралы ҚР Президентінің жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия төрағасының орынбасары Жұлдызай Ысқақова айтты. Сөзінше, бұл көбіне жыныстық жолмен жұғатын инфекциялардың асқынуымен тікелей байланысты. 

"Денсаулық сақтау министрлігінің зерттеуі бойынша жыныстық жолмен берілген инфекция белгілері бар жастардың 60%-дан астамы медициналық көмекке жүгінбейді. Бүгінде Қазақстандағы әрбір алтыншы отбасы бедеулік мәселесіне тап болып отыр. Бұл жағдай ерлерге де, әйелдерге де бірдей қатысты. ДДСҰ (Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) мамандарының пікірінше, мұндай көрсеткіш ұлттық қауіпсіздікке төнген қатер болып саналады", — дейді ол. 

Сондай-ақ маман бұл мәселемен күрес үшін мемлекет жыл сайын мыңдаған квота бөліп келе жатқанын атап өтті. Тіпті 2021 жылдан бастап Президенттің тапсырмасы бойынша "Аңсаған сәби" арнайы бағдарламасы да жүзеге асып келеді. Соның аясында ЭКО (экстракорпоральді ұрықтандыру) бағдарламаларына жыл сайын мыңдаған квота бөлінеді. Бұл репродуктивті денсаулық саласында ашық әрі ғылыми негізделген диалогты қажет ететін терең проблемалардың бар екенін көрсетеді дейді Жұлдызай Ысқақова. 

Елдегі 20 мыңға жуық әскери қызметшінің несиесі кейінге шегерілді. Кейінге қалдырылған қарыздардың жалпы сомасы 7,5 млрд теңгені құрайды, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

ҚазАқпараттың жазуынша, мұндай мәліметті қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі жариялаған. 

2024 жылдан бастап Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде мерзімді әскери қызмет өткеретін азаматтар микрокредиттер мен банктік қарыздар бойынша өз міндеттемелерін орындауды кейінге қалдыру құқығына ие болды. Қағидаларға сәйкес, барлық қызмет ету мерзіміне және демобилизациядан кейін 60 күн ішінде пайыздар, айыппұлдар мен өсімпұлдар есептелмей төлем мерзімі кейінге қалдырылады.

2025 жылдың басындағы деректерге сәйкес, мерзімді әскери қызметке шақырылған 22,4 мың қарыз алушының 20,1 мыңының қарыздары кейінге қалдырылды. Кейінге қалдырылған қарыздардың жалпы сомасы 7,5 млрд теңгені құрады.

Төлем мерзімін кейінге қалдыру үшін не істеу керек?

Төлем мерзімін кейінге қалдыру өтінішсіз беріледі: шақыру туралы деректерді Қорғаныс министрлігі кредиттік бюроға, содан кейін банктер мен микроқаржы ұйымдарына жібереді. Банктер мен микроқаржы ұйымдары хабарламаны алған сәттен бастап күнтізбелік 15 күн ішінде төлем мерзімін кейінге қалдыруды ресімдеуге міндетті.

Ақпараттандыру жазбаша және/немесе онлайн режимінде жеке қатысу қажеттілігінсіз немесе қосымша келісімдерге қол қоюсыз жүзеге асырылады.Шара негізгі борыш пен есептелетін сыйақыға қолданылады.

Сондай-ақ, кейінге қалдыру кезеңінде айыппұлдар, өсімпұлдар есептеуге және өндіріп алу шараларын қолдануға тыйым салынады. Әскери бөлімнің тізімінен мерзімінен бұрын шығарылған жағдайда төлем мерзімін кейінге қалдыру тағы 60 күнге сақталады.

Төлем мерзімін кейінге қалдырудан бас тартуды қаласа, қарыз алушы күнтізбелік 14 күн ішінде жазбаша өтініш жолдауға құқылы, мұндай жағдайда кредитор кейінге қалдыруды қолдануды жояды.

Егер кредит бойынша сот шешімі шығарылса, татуласу келісімі жасалса немесе атқарушылық жазба ресімделсе, төлем мерзімі кейінге қалдырылмайды. Төлем мерзімі автоматты түрде кейінгі қалдырылмаған жағдайда, әскери қызметші:

— қаржы ұйымына жазбаша өтініш жібере алады;

— Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігіне жүгіне алады.

2025 жылғы 9 сәуірде Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттары қаржы нарығын дамыту және қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелері жөніндегі заң жобасын екінші оқылымда мақұлдады. Түзетулердің қатарында — әскери қызметшілерге мерзімді әскери қызмет өткеру кезеңінде қарыз беруге тыйым салуды енгізу.