ЖАҢАЛЫҚТАР

Алматыда құрақ көрпе жинау бойынша әлемдік рекорд орнатылды. Ерекше мәдени іс-шара Медеу мұз айдынында өтті, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Бұл туралы ҚазАқпарат жазды. Мәліметке сүйенсек, Аламан құрақ қауымдастығының ұйымдастыруымен мұзайдын алаңын толық қамтыған құрақ көрпелер бірге жиналған. Еліміздің түкпір-түкпірінен келген шеберлер Медеуде бас қосты. Ал олардың жұмысын GBR дүниежүзілік рекордтар кітабының өкілдері бағалады.

Global Book of Records дүниежүзілік рекордтар кітабының Азия және Африка бойынша бас офицері Қуандық Құдайбергенов бұл бастаманың қалай іске асқанын атап өтті.

"Әлемде әйгілі 4 дүниежүзілік рекордтар кітабы бар. Оның ішінде Global Book of Records мәдени рекордтарға көп көңіл бөледі. Біздің Мумбай мен Дубайдағы офистерімізге Қазақстанның Аламан құрақ қауымдастығынан этно-рекорд тіркеуге ұсыныс түсті. Бізді қызықтырғаны — Қазақстанның барлық 20 өңірінен 660 құрақшы келді. Екіншіден, қазақтың құрақ көрпесінің тарихы 2,5 мың жылға кетеді. Бұл құрақтың ерекшелігі — рекорд орнатуға ұсыныс бойынша құрақ көрпелердің барлығы бір түсті, салмағы мен өлшемі бірдей бір материалдан жасалды. Әлемде бірде бір кітапқа мұндай рекорд тіркелмеген", — дейді ол.

Сонымен қатар бас офицер рекорд тіркеу үшін жиналған құрақтардың өлшемдерін өзі және мегаполиске арнайы келген Чехия мен Францияның мамандар тексерген. Ал қорытынды шешім Мумбай қаласындағы негізгі кеңседе қабылданды.

Ұйымдастырушылар мәліметінше, іс-шараға атсалысқан құрақшылардың ең кішісі 6 жаста, ең үлкені — 90 жаста. Одан бөлек 660 адамның бесеуі ер адам, 24 бала және 17 жасөпірім бар. Ал өңірлер бойынша бастамаға қатысқан ең үлкен делегация Алматы қаласы (93) мен Түркістан облысынан (99).

Елімізде кедейлер саны артып келеді. Бір жылдың өзінде бұл көрсеткіш 14,5 пайызға өскен. Олардың ең көбі Қарағанды облысы, Шымкент, Жетісу облысында тұрады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Бұл туралы Спутник жазды. Ондағы дерекке сүйенсек, Қазақстанда бірінші тоқсанда ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен табысы бар 160,4 мың отбасы анықталған.

Ең кедей отбасылар әсіресе Түркістан облысында тұрады — 21,9 мың, бұл өткен жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда 6,8%-ке артық. Екінші және үшінші орындарда Алматы және Жамбыл облыстары тұр. Ал ең кедей отбасы аз облыстар - Ұлытау, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары.

Айта кету керек, табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен де төмен тұрғындардан басқа, Қазақстанда 3 мың отбасының табысы азық -түлік себетінің құнынан да аз болып шықты. Олардың саны бір жыл бұрынғымен салыстырғанда 14,5%-ке көбейіп кеткен.

Мұндай кедей отбасыларда тұратын азаматтардың саны 7,7%-ке өсіп, 16,4 мың адамға жетті. Олардың ең көбі Қарағанды облысы, Шымкент, Жетісу облысында тұрады. Бұл өңірлерден басқа, табысы азық-түлік себетінің құнынан төмен отбасылар Ақмола, Абай және Ұлытау облыстарында да тұрады.

Айта кетейік, ең кедей жандар адам саны көп отбасылардан анықталған.

Ел өңірлерінде тағы күн ысиды. Қазгидрометтің хабарлауынша, 1–4 шілде аралығында бірқатар аймақта өрт қауіпі жоғары деңгейде сақталады, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. 

Ұлытау облысында күндіз 35–38°С қатты ыстық болады. Облыстың батысында, оңтүстігінде және шығысында төтенше өрт қауіптілігі сақталады. Жезқазғанда күндіз 35 градус ыстық болады.

Жамбыл облысының таулы аудандарында найзағай болады. Солтүстік-шығыстан соққан желдің екпіні 15–20 м/с. Күндіз ауа температурасы 38°С-қа дейін көтеріліп, облыс аумағында төтенше өрт қауіпі сақталады. Таразда да қауіп өте жоғары болады.

Қостанай облысының батысы мен солтүстігінде найзағай болады. Оңтүстігінде 35°С ыстық болады. Жаңбырсыз ауа райы өрт қаупін күшейтеді.

Қарағанды облысының шығысында найзағай болып, ал батысы, шығысы және оңтүстігінде төтенше өрт қауіптілігі сақталады.

Солтүстік Қазақстан облысының батысында найзағай болады. Түнде және таңертең тұман болады. Петропавлды тұман басады. Оңтүстікте өрт қаупі жоғары болады.

Алматы облысында солтүстік-шығыс жел соғады, кей жерлерде екпіні 15–20 м/с. Күндіз 35–36°С ыстық болады. Өңірдің солтүстігі, батысы және орталығы — төтенше, ал оңтүстігі мен шығысы — жоғары өрт қауіптілігі сақталады. Қонаевта 35°С қатты ыстық болады.

Ақтөбе облысының бірнеше ауданында найзағай мен бұршақ жауады. Күндіз желдің екпіні 15–20 м/с. Оңтүстікте 35°С аптап күтіледі. Өрт қаупі өте жоғары болады.

Жетісу облысында 2–4 шілде күндері 35–39°С аптап күтіледі. Талдыкорғанда да осындай ауа райы болады.

Қызылорда облысында күндіз 40–41°С аптап болады. Өрт қаупі төтенше деңгейде сақталады.

Абай облысында түнде найзағай, күндіз бұршақ жауып, жел тұрады. Жел екпіні 23 м/с-қа дейін жетуі мүмкін. Өрт қаупі шығысында — жоғары, оңтүстігінде — өте жоғары деңгейде.

Шығыс Қазақстан облысында найзағай, бұршақ жауып, екпінді жел соғады. Жел бағыты өзгереді, екпіні 23 м/с. Өрт қаупі жоғары. Өскеменде де күн күркіреп, бұршақ жаууы мүмкін.

Атырау облысының оңтүстігінде найзағай болады. Жел екпіні 15–20 м/с дейін жетеді. Батыс пен оңтүстігінде өрт қаупі жоғары болады.

Түркістан облысының батысы мен шөлді аймақтарында 40–42°С аптап болады. Облыс бойынша өрт қаупі төтенше деңгейде сақталады. 

Павлодар облысында найзағай болады. Жел екпіні 15–20 м/с жетеді. Батысында өрт қаупі жоғары болады.

Маңғыстау облысының солтүстігі мен батысында найзағай болады. Күндіз оңтүстігінде 38°С ыстық болады. Облыстың көп бөлігінде өрт қаупі жоғары болады. 

Батыс Қазақстан облысының бірнеше ауданында найзағай ойнап, бұршақ жауып, жел күшейеді. Оралда да найзағай ойнап, бұршақ жауады деп болжанып отыр. 

Қазақстанда легионерлерге бюджеттен қаржы бөлінбейді. Бүгін Президент Қасым-Жомарт Тоқаев 2025 жылғы 15 сәуірде қол қойған «ҚР кейбір заңнамалық актілеріне дене шынықтыру және спорт, сондай-ақ артық заңнамалық регламенттеуді болғызбау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заң күшіне енді, деп хабарлайды  Алатау телеарнасы.

Туризм және спорт министрлігінің хабарлауынша, жаңа заң спорт саласын жаңғыртуға, спорт саясатының тиімділігін арттыруға және бюджет қаражатын оңтайлы пайдалануға бағытталған. Командалық спорт түрлеріндегі клубтарды ұстауға арналған бюджет лимиті айлық есептік көрсеткішке (АЕК) байланысты бекітілді. Бұл инфляцияны ескеруге мүмкіндік береді және жыл сайын қаржыландыру көлемін қысқартуға жол бермейді. 

"Бүгінде басым бағыт ретінде 60-тан астам спорт түрі айқындалды. Олардың шамамен 30-ы еліміздің әрбір өңірінде дамиды. Оның ішіне Олимпиада, Паралимпиада, Сурдлимпиада, Азия және Пара Азия ойындары бағдарламасына енген, сондай-ақ ұлттық спорт түрлері кіреді. Сондай-ақ спорт федерацияларының мәртебесі нақтыланды, яғни республикалық және өңірлік бірлестіктер ұлттық аккредиттелген федерациялар деңгейіне ауыстырылды. Аккредитацияның міндетті шарты ретінде, жергілікті федерациялардың ұлттық құрамға мүшелігі бекітілді", — делінген хабарламада.

Одан әрі ведомство таратқан ақпаратта І топтағы мүгедектігі бар спортшылардың сүйемелдеушілері заңмен қорғалғаны айтылған. Олар спортшыға киім ауыстыру, арбаны алмастыру, медициналық тексеруден өту және өзге де жағдайда көмек көрсетеді. Бұл норма жаттығу барысы мен жарыстарға қатысу жағдайын жақсартуға бағытталған.

Одан бөлек, жаңа заңда спорт ұйымдары басшыларын 5 жылдық мерзіммен ротациялау жүйесі енгізілді. Егер белгілі бір ауданда жалғыз спорт құрылымы болса, ротация сол облыс аумағындағы көршілес аудан немесе қала арасында жүзеге асырылады. 

"Аталған өзгерістер қазіргі жағдайды жан-жақты талдау негізінде қабылданды. Елімізде 180-нен астам спорт түрі дамыса да, халықаралық ареналарда тұрақты нәтиже көрсететін небәрі 14 жазғы және 5 қысқы олимпиадалық спорт түрі бар. Қаржылық шығындардың өсуі, нәтиженің төмендеуі және жүйелі тәсілдің болмауы заңнамалық реформаның қажеттігін туғызды", — дейді министрліктен.

Бүгінде Туризм және спорт министрлігі заңға енгізілген түзетулерді іске асыруға кірісті. 

Елімізде күн райы қатты ысиды деп болжануда. Тіпті кей өңірлерде 46 градус аптап сезілмек, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

"Қазгидромет" синоптиктері 17-19 маусымға жасалған ауа райы болжамын жариялады. Орталықта ауа температурасы түнде 18-25 градустан 15-22 градусқа дейін төмендейді, 17-18 маусымда күндіз 35-39 градус қатты ыстық болады. Облыстың оңтүстігінде 42 градус өте қатты ыстық болады, 19 маусымда 27-32 градус жылыға дейін төмендейді.

Шығыста түнде 12-23 градус жылыдан 17-25 градус жылыға дейін, күндіз 27-35 градус жылыдан 35-39 градус қатты ыстыққа дейін жоғарылайды. 19 маусымда жекелеген аудандарда 40 градус өте қатты ыстық болады

"Оңтүстік-шығыста түнде 18-23 градус жылыдан 20-25 градус жылыға дейін жоғарылайды, күндіз 35-39 градус қатты ыстық, 18-19 маусымда жекелеген аудандарда 42 градус өте қатты ыстық болады", - дейді синоптиктер.

Күндіз оңтүстік аймақтарда 43-46 градус қатты ыстықтан 30-38 градусқа жылыға дейін төмендейді деп болжанып отыр.

Десе де республиканың басым бөлігінде Солтүстік-батыс циклонының өтуіне байланысты ауа райы құбылмалы болады: найзағай ойнап, жаңбыр жауады, екпінді жел тұрады. 18-19 маусымда еліміздің солтүстік-батысында, солтүстігінде қатты жаңбыр жауады, бұршақ жаууы мүмкін.

Елімізде несие төлеу шарты жеңілдеуі мүмкін. Жаңа ереже құжаты  «Ашық НҚА» порталында жарияланды, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Бұл туралы ҚазАқпарат жазды. Онда қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі банк алдындағы қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізгені айтылады. Яғни, жобада әртүрлі кредиторда екі және одан да көп тұтынушылық кепілсіз кредиті бар азаматтар үшін мерзімі өткен берешекті қайта қарау тетігін енгізу көзделген.

«Әртүрлі кредиторда бірнеше мерзімі өткен кепілсіз кредиті бар азаматтардың қарыз жүктемесін жеңілдету мақсатында, берешекті біріктіру және ұзағырақ әрі икемді төлем кестесі арқылы ұжымдық қайта құрылымдау тетігі енгізіледі. Бұл борышкер азаматтардың қаржылық жағдайын жақсартуға және қаржылық тұрақтылық деңгейін арттыруға ықпал етеді», — делінген құжатта.

Айта кетейік, бүгінде Қазақстан экономикасындағы кредиттің 54%-ы халықтың мойнында екен. Бұл 23,6 трлн теңге.