https://www.youtube.com/embed/0zdrt31txJw?si=x6u3XHaE8MPU9IeM" 

Қазақстанда алғаш рет Қазақ онкология және радиология ғылыми-зерттеу институтында  жоғары технологиялы қашықтан басқарылатын роботтандырылған хирургиялық жүйені қолдана отырып ота жасалды.Ота барысында қатерлі ісікті алып тастауға бағытталған, органдарды сақтайтын парциальды бүйрек резекциясы жасалды.Бұл тәсіл ағзаның фунуционалды белсенділігін сақтау және операциядан кейінгі асқынулардың алдын алу мақсатында қолданылды.

БАҚЫТЖАН ОНҒАРБАЕВ, ҚАЗОЖРҒЗИ АҚ БАСҚАРМА ТӨРАҒАСЫНЫҢ КЛИНИКАЛЫҚ ЖҰМЫС ЖӨНІНДЕГІ ОРЫНБАСАРЫ: «Бүгін Қазақстанда алғаш рет енгізіліп отырған нөлдік хирургия бойынша қытайлық әріптестерімізбен бірлескен шеберлік сабағымыз басталады. Бұл операциялар Астана онкология және радиология институты мен Пекин медицина университетінің ынтымақтастығының арқасында мүмкін болды. Бүгінгі жоспарда – қашықтан басқарылатын роботтық хирургияның бір түрі – операция жасайтын хирург қашықтықта, яғни оның операциялық бөлмесі Пекин қаласында, Қытай Халық Республикасының аумағында орналасқан. Профессорға бүгін екі ассистент көмектеседі. Бүгінгі операция жасалатын науқасқа бүйрек ауруы диагнозы қойылған. Жоспар бойынша, роботтық радикалды нефрэктомия жасалады.Роботтық хирургия қазіргі кезде бүкіл әлемдегі хирургиялық практикада бірінші нөмірлі тренд болып табылады, ал бұл операция әдісі операцияны жоғары дәлдікпен, яғни жоғары үлкейтумен және өте берік тігістер салу мүмкіндігімен орындауға мүмкіндік береді. Орган жақсы көрінеді».

Роботтандырылған хирургия- қазіргі таңда урология, гинекология және жалпы хирургия салаларында кеңінен қолданылатын, ең заманауи әрі тиімді әдістердің бірі.Бұл тәсіл операциядан кейінгі кезеңнің жеңіл өтуін,пациенттің тез қалпына келуін, емделуге жату мерзімін қысқартуды және асқыну қаупін азайтуды қамтамасыз етеді.Бүгінгі таңда Қытай мен Түркияның жетекші онкологиялық орталықтарымен жасалған келісімдер аясында роботтандырылған хирургияны қолдану арқылы әртүрлі ісік ауруларын емдеу сондай-ақ, бірлескен жобаларды іске асыру жоспарланып отыр.

https://www.youtube.com/embed/nUvzqziv2Y4?si=94KRqAplzObZDEr5" 

Жасы жүзге таяған Федор Ковалев – Алматы облысы, Жамбыл ауданы, Ұзынағаш ауылындағы көзі тірі жалғыз соғыс ардагері. Ол 17 жасында Отан үшін от кешіп, майдан даласына аттанған. Алты айлық оқу-жаттығудан өтіп, Беларусь, Пруссия мен Калининград майдандарында ерлік көрсеткен бозбала кейін Жапон соғысына да қатысып,ерлік көрсете білді. Ардагерін ардақтаған игі шараға назар аударсақ.

1927 жылы Беларусь елінде дүниеге келген Федор Ковалев  1944 жылы Қызыл Армия қатарына алынып, келесі жылы Кеңес – Жапон соғысына аттанады. Жапонияның тізе бүгуі КСРО-ның Қиыр Шығыстағы қауіпсіздігін нығайтып, Екінші дүниежүзілік соғыстың тезірек аяқталуына жол ашты. Соғыстан кейін туған ауылына оралып, еңбекке араласқан ардагер ұзақ жыл комбайншы болып жұмыс істейді.
1969 жылы отбасымен бірге Жамбыл ауданына көшіп келіп, Ұзынағаш ауыл шаруашылығы техникаларын жөндеу орталығында 20 жылдай слесарь әрі дәнекерлеуші болып еңбек етеді. Соғыс және еңбек ардагері ретінде ауданның қоғамдық өміріне белсене араласып, Жамбыл ауданының Құрметті азаматы атағына ие болды. Федор Ковалев жас ұрпақтың бейбіт өмір сүруін тілеп, соғыстың қайталанбауын қалайды. Ұлы Жеңістің 80 жылдығына орай Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың арнайы құттықтау хатын Алматы облысының әкімі Марат Сұлтанғазиев табыстап, ардагерге Қонаев қаласынан бір бөлмелі пәтердің кілтін сыйлады.

Жамбыл ауданындағы 28237 әскери бөлімінде Жеңістің 80 жылдығы мен Отан қорғаушылар күніне арналған мерекелік іс-шара ұйымдастырылды. Бұл ерекше күнді атап өтуге аудан әкімі Нұрлан Ертасұлы арнайы келіп, сарбаздарды айтулы мерекемен құттықтады.

НҰРЛАН ЕРТАС АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ ЖАМБЫЛ АУДАНЫНЫҢ ӘКІМІ

Шара барысында ел тыныштығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етіп жүрген жауынгерлерге алғыс білдіріліп, олардың ерлік пен жауапкершілікке толы қызметі жоғары бағаланды. Бөлім басшылығы өз ісіне адал, тәртіп пен үлгі көрсеткен сарбаздарды марапаттап, құрмет көрсетті.

ЖАСҰЛАН ХАМИТОВ 28237 ӘСКЕРИ БӨЛІМІНІҢ ЕКІНШІ ҚҰТҚАРУ БАТАЛЬОНЫНЫҢ КОМАНДИРІ

Мерекелік жиын көтеріңкі көңіл-күймен, патриоттық рухта өтті. Бұл шара жауынгерлердің рухын көтеріп қана қоймай, Отан алдындағы борышты өтеудің маңыздылығын тағы бір мәрте айқындай түсті.

https://www.youtube.com/embed/EuzZYwwZi_w?si=FYOMgIz4ZFRe3f9u"

2025 жылдың 6 мамырында Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінде Ұлы Жеңістің 80 жылдығына орай «Ерлікке тағзым» ескерткіш тас белгісінің салтанатты ашылу рәсімі өтті.

Көркемдік композиция Кеңес Одағының батырлары – Мәлік Ғабдуллин, Лесбек Жолдасов, Қанаш Қамзин, Құдайберген Сұрағанов, Рахымжан Тоқатаев, Ахмедияр Құсайынов, Сәду Шәкіров, Евгений Бреусов, Жолдыбай Нұрлыбаев және майданға аттанған 114 ҚазПИ (қазіргі - Абай атындағы ҚазҰПУ) студенттері мен оқытушыларына тағзым ретінде қойылды.

Ескерткіштің ашылуы – Ұлы Отан соғысында ерлік көрсеткен батырларымызды ұлықтап, олардың есімдерін ұрпақ санасында мәңгі есте қалдыру мақсатында ұйымдастырылды.

Іс-шараға Абай атындағы ҚазҰПУ Басқарма төрағасы-ректор Болат Тілеп,  Алматы қаласы Жастар саясаты басқармасы басшысының орынбасары Алмаз Кеңесбай, проректорлар, факультет декандары, кафедра және бөлім меңгерушілері, профессорлық-оқытушылар құрамы, ардагер ұстаздар мен Кеңес Одағының батырлары атанған университет түлектерінің ұрпақтары, сондай-ақ білім алушы жастар қатысты.

Абай университетінің Басқарма төрағасы-ректор Болат Тілеп құттықтау сөзінде: «Осы күнге дейін университетімізден майданға аттанып, Кеңес Одағы батыры жоғары дәрежесіне ие болған 8 тұлға белгілі болған болса, Жеңістің 80 жылдығы қарсаңында біздің тарихшы ғалымдарымыздың зерттеп-зерделеуімен, архивтік құжаттарды қайта қарап, жұмыстануының нәтижесінде тоғызыншы батырдың да осы университеттен шыққаны анықталып отыр. Осы орайда университет түлектерінің қолдауымен арнайы белгі тас орнатылып жатыр. Бұл белгі – университетімізден майданға аттанған оқытушылар, ғалымдар мен студенттердің ерлігіне, бабалар рухына тағзым ретінде қойылды», - деп атап өтті.

Ресми іс-шара соңы «Ерлікке тағзым» атты концерттік бағдарламамен жалғасты.

Айта кетейік, «Ерлікке тағзым» ескерткіш тас белгісі Абай атындағы ҚазҰПУ-дың түлегі Рақымберді Жетібайдың демеушілігімен орнатылды. Ал аталған шараның ұйымдастырылуына университеттің Әлеуметтік және жастар саясаты жөніндегі департаменті мұрындық болды.

https://www.youtube.com/embed/k7XKQBDFzz0?si=EEA4rEt3iEo_yOzA" 

Табиғи ресурстарды ұтымды пайдаланып,қоршаған ортаға зиян келтірмей тұрақты дамуды көздейтін экономикалық модель-Жасыл экономика. Елімізде тұңғыш мектебі ашылған  Нобель сыйлығының лауреаты Рае Квон Чунгтың жасыл экономика және жаһандық сын-қатерлер дәуіріндегі тұрақты даму курсының сертификаттары түлектерге табысталды.

Жаһандану дәуірінде жасыл экономиканың дамуы өте маңызды мәселе. Жасыл экономика экологиялық тепе-теңдікті сақтау,энергияның жаңартылатын көздерін пайдалану және экологиялық таза технологияларды енгізуді көздейді.72 сағатқа жоспарланған курс елімізде алғаш рет өткізіліп отыр. Бұл жоба игі жұмыстың бастамасы. Ғылым және жоғары білім министрлігі жасыл экономика жобаларын одан әрі қолдауға дамытуға дайын.  

РУСЛАН ТОҚТАРБЕКҰЛЫ ҚР ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРІНІҢ КЕҢЕСШІСІ 

Жасыл экономиканың даму жолында атқарылар шаруа көп. Осы тұрғыдан еліміздің бірқатар ғалымдары Рае Квон Чунгпен бірлесіп жоба әзірлеуде.

ӘЗІМХАН  ӘБІЛҚАЙЫРҰЛЫ  ЭКОНОМИКА ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ДОКТОРЫ 

Шара барысында дәрістен өткен 20 адамға арнайы сертификаттар табысталды. Айта кетерлігі сертификат иелері мұнымен шектеліп қалмай осы сала төңірегіндегі мәселерге ат салысып,өз үлестерін қосады. 

https://www.youtube.com/embed/kvjK--L9emc?si=bXH--vAtNecS1Ven" 

Биыл Ұлы Жеңістің 80 жылдығына орай Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитеті М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының ұйымдастыруымен Екінші дүниежүзілік соғыс: жеңіс тақырыбы әдебиет, фольклор мен өнерде» атты республикалық ғылыми-теориялық конференция өтті.Толығырақ тілші бейнематериалында.

Іс-шарада филология ғылымдарының докторлары, профессорлар,ғылыми қызметкерлер баяндама жасап, Соғыс жылдарындағы қазақ театрларын, Ұлы отан соғысы кезіндегі қолжазбаларды, соғыс тауқыметін кеңінен суреттеді.

ЖАНҒАРА ДӘДЕБАЕВ, ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ПРОФЕССОРЫ, ФИЛОЛОГИЯ ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ДОКТОРЫ «Әуезов атындағы Әдебиет және Өнер институтының бүгінгі өткізіп жатқан конференциясының тақырыбы өте маңызды. Екінші дүниежүзілік соғысындағы жеңіс тақырыбы.Әдебиетте қалай көрініс тапты, ауызәдебиетінде қалай көрініс тапты жалпы өнерде, өнер саласында, өнер туындыларында қалай көрініс тапты бұл бүгін ғана зерттеліп келе жатқан мәселе емес,ілгеріден зерттеліп келе жатыр.   Осы соғыста біздің аталарымыз,әкелеріміз, ағаларымыз соғысып дұшпандарына қарсы өздерінің Атамекенін қорғап, қаншасы қанын төкті, қаншасы жанын қиды,оны біз ұмытпаймыз».

Ұлы Отан соғысы әдебиетте, өнерде сол кезеңнің адам рухын қайғы-мұң мен ерлікте бейнелеудің бірден-бір құралы болды. Соғыс жылдарындағы өнер мен әдебиет – оның жадысы, жауыздыққа қарсы күрестің және адам рухының тамаша мысалы.

ГҮЛЖАҺАН ОРДА, М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ӨНЕР ИНСТИТУТЫНЫҢ БАС ҒЫЛЫМ ҚЫЗМЕТКЕРІ «Конференцияның негізгі мақсаты-кешегі соғыс жылдарындағы қазақ халқының  ерлігін, жауынгерлігін паш еткен көркем шығармаларды, көркем туындыларды насихаттап, өскелең ұрпаққа жеткізу.Соның негізінде өскелең ұрпақтың  бойында патриоттық тәрбие қалыптастыру.Негізінен бұл соғыс-қазақ халқын әлемге танытқан соғыс болды.Себебі қазақ жауынгерлерінің ішінде көптеген батырлар шықты. Бауыржан Момышұлы,Т.Бигелдинов, тіпті рейхстагқа ту тіккен Р.Қошқарбаевтың өзі қазақтың перзенті еді».

Жеңіс – бұл тек қана соғыстың аяқталуы емес, бұл бейбітшілік пен бостандықтың басталуы, ерлік пен қайсарлықтың, адамгершілік пен ізгіліктің жеңісі.

https://www.youtube.com/embed/SzMah2EACqI?si=9eBM02eQlhaahS_u" 

- Ақпараттық жаһандану үдерісі туралы өзіңіздің пікіріңіз қандай?

- Ақпараттық жаһандану үдерісі әлемдік деңгейде белең алып келеді. Ақпараттық-технологияның даму деңгейі адамдардың өмір сүру сапасына, қоғамның, экономиканың, ұлттық қауіпсіздіктің және мемлекеттің дамуына әсер етеді. Ақпараттандыру үдерісі білім беру жүйесіне де қатысты. Қазіргі білім беру жүйесіндегі негізгі міндет – оқу үдерісінің сапасын жақсарту, білім деңгейін арттыру, заманауи ақпараттық технологияларды қолдану. Оның негізгі көзі интернет. Қазақстан Республикасының білім беру саласында, оқу үдерісін ақпараттандыруда интернет маңызды құралға айналуда. Интернет оқытушыға оқу үдерісін барынша жоғары деңгейде ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Білім алушылар да оқу материалын меңгеру мақсатында түрлі ақпараттармен танысады. Заманауи оқытушы интернет кеңістігін жақсы меңгеріп, студенттердің әлемдік желі ресурстарымен сауатты жұмыс істеуіне мүмкіндік береді. Мәтіндердің көптігі электронды ұсынылғандықтан және интернетке қолжетімділік еркін болғандықтан, интернеттің өзін (Web as Corpus) ең үлкен корпус деп санауға болады. Корпус – бұл электрондық нысандағы кейбір тілдегі мәтіндер жинағына негізделген ақпараттық-анықтамалық жүйе.

- Ұлттық корпус қызметі туралы не айтасыз?

- Ұлттық корпус бірінші кезекте тілдің лексикасы мен грамматикасын ғылыми зерттеуді, сондай-ақ тілде салыстырмалы түрде шағын кезеңдер – бір ғасырдан екі ғасырға дейін болатын тілдік өзгерістерді қамтамасыз етуге арналған. Корпустың тағы бір функциясы – лексика, грамматика, акцентология, тіл тарихы салаларына қатысты әртүрлі анықтамаларды ұсыну. Қазіргі заманғы компьютерлік технологиялар мәтіндердің лингвистикалық өңдеу рәсімдерін бірнеше рет жеңілдетеді және жеделдетеді. Ұлттық корпустарды толықтыру, оны жүзеге асырудың ғылыми-теориялық негіздемесін жасау да кезек күттірмейтін өзекті мәселелердің бірі. Ұлттық корпусты бір жүйеге негізделген тілдік материалдар базасы деп қана қарау дұрыс емес. Ұлттық корпус қазіргі ақпараттар кезеңінде, виртуалды кеңістікте мемлекеттік тіл қызметін жетілдіру, тілдік ресурттарға қол жеткізу тетігі болып саналады.

- Ұлттық корпус өміршеңдігі туралы не айтасыз?

- ХХІ ғасырда тіл таным құралы қызметін атқарып келеді. Қоғам сұранысына сәйкес тілдік бірліктерді, сөз қолданыстарын, сөз жиілігін ІТ платформаға жинақтап қолданысқа енгізген кезде ғана ұлттық корпустың тиімділігі артады. Әр тілдік қолданыс, әр сөз – ұлт байлығы. Ұлттық корпустың өміршеңдігі де осыған байланысты болмақ. Қазақ тілін ғылым тіліне айналдыру туралы Президентіміз Қ.К. Тоқаев ұлттық құрылтайдағы сөйлеген сөзінде тағы да шегелеп айтып кетті. Абай қолданысындағы сөз байлығын жинақтап корпусқа енгізу – қазақ тілін ғылым тіліне, ІТ платформалар мен техника тіліне айналдырудың, әлемдің сұраныстағы тіл деңгейіне көтерудің басты қадамы болмақ.

- Ұлттық корпус құрамына Абай мұрасын енгізу үшін қандай шаруалар атқарылуда?

- Абай мұрасын ұлттық корпус қорына енгізу үшін тіл білімінде қыруар шаруалар атқарылуда. А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институты мен әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті ұжымы осы бағытта бірнеше жобалармен жұмыс жасап келеді. Соның бірі – ҚР Жоғары білім және ғылым министрлігі, ғылым комитеті қаржыландыратын «Қазақ поэтикалық корпусы әзірлемесі: Абай өлеңдерінің морфологиялық және поэтикалық белгіленімі» БНҚ бағдарламасы. Жоба жетекшісі – әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің профессоры, филология ғылымдарының докторы Г.Б. Мадиева. Бұл жоба мемлекет басшысы Қ.К. Тоқаевтың ұлттық құндылықты қолдау мақсатындағы идеяларынан бастау алады.

- Қазақ поэтикалық мәтіндерін жaңa aқпaрaттық технологиялaр көмегімен зерттеу ғылым үшін қаншалықты маңызды?

- Қазақ поэтикалық мәтіндерін жaңa aқпaрaттық технологиялaр көмегімен зерттеу компьютерлік технологиялaрдың қaрқынды дaмуына да бaйлaныстa болады.  Абай өлеңдерінің кіші корпусын жасауда Абай өлеңдерін корпустық технологиялар көмегімен зерттеу көзделеді. Абай шығармаларының маңыздылығын арттырып, қазақ әдебиетінің әлемдік кеңістікке орнын айқындайды. Бұл мәселелер шешімін тапқан жағдайда Абай өлеңдері сандық технология көмегімен корпус құрамына енеді. Қазіргі қоғамдағы сандық жүйені жасауға, сандық тіл білімі мен сандық әдебиет салаларының жаңа қарқынмен дамуына үлес қосады. Қaзaқ поэтикалық мәтіндерінің ұлттық корпусын дaйындaудың да қaжеттілігі осында.

- Қазақ поэтикалық мәтін корпустарын зерттеу мен құру сала мамандары үшін қаншалықты маңызды?

- Қазақ поэтикалық мәтін корпустарын зерттеу мен құру сала мамандары үшін ғана емес, қоғамдық-әлеуметтік мәселе ретінде де маңызды. Шетелдік және ресейлік ғалымдардың еңбектерінде корпус құрылғаннан кейін академиялық сөздіктер мен грамматикалар қайта қаралып, қайта жазылғандығы туралы ақпарат бар. Абай өлеңдерінің кіші корпусын жасау, қазақ әдеби тілінің мәтіндері негізінде тілдік корпустарды пайдалану мүмкіндіктерін қарастыру және осы мүмкіндіктерді іске асырудың ғылыми-теориялық негіздемесін әзірлеу қажет. Өйткені, тілдік корпусты құрастыруда, атап айтқанда, әртүрлі сөздіктерді құрастыруда, ғылыми грамматиканы қайта жазуда немесе белгілі бір лингвистикалық құбылыстарды анықтауда алынған нәтижелерді қолдану корпустық лингвистиканың болашақ дамуы үшін ғана емес, сонымен қатар ғылыми зерттеулердің жаңа технологиясын қалыптастыру үшін де маңызды.

- Поэтикалық мәтін корпусын жетілдіруде Абай поэтикасының ішкорпусын жасаудың маңыздылығы туралы не айтасыз?

- Поэтикалық мәтін корпусын жетілдіру арқылы Абай тілінің кіші корпустарын жасауға, электронды тілдік корпустар қызметін жетілдіруге, лексикографиялық зерттеулер жүргізуге, Абай өлеңдерінің кіші корпусын автоматтандырудың ғылыми методологиясын негізін жасауға мол мүмкіндік туады.  Абай қолданысындағы сөз байлығын жинақтап корпусқа енгізу – қазақ тілін ғылым тіліне, ІТ платформалар мен техника тіліне айналдырудың, әлемдің сұраныстағы тіл деңгейіне көтерудің басты қадамы болмақ.

- Абай мұрасын ұлттық корпус құрамына енгізудің, Абай тілінің кіші корпус­ын жасаудың пайдасы қандай?

- Қазақтың ұлы ақыны, қазақ жазба поэзиясын жаңа сапалық белеске көтерген, қазақ әдебиетіне көркемдік құндылықтардың әлемдік үлгісін алып келген, ақындық мектеп, қайталанбас дәстүр қалыптастырған, Абай Құнанбайұлы поэзиясының ерекшеліктері әдебиеттану ғылымында жан-жақты зерттелді. Абай шығармаларының ғылым тіліне айналуына зор үлес қосқан ғалым академик Рәбиға Сыздықова болатын. Тілші-ғалым алғашқы зерттеу еңбегін Абай шығармаларына, оның лексикалық, морфологиялық, грамматикалық, поэтикалық ерекшеліктерін зерттеуге арнады.

Абай тілінің кіші корпус­ын жасау, қазақ поэтикалық мәтіндерінің корпусын толықтыру қазіргі қоғам үшін аса маңызды, өзекті мәселелердің бірі болып отыр. Жалпы, әлемдік тәжірибеде тілдің ұлттық корпусы түрлі тақырыптағы кіші корпустардан тұрады. Әлем тілдеріндегі кез келген корпус сол тілдің лексикасы мен грамматикасын, ондағы өзгерістерді ғылыми зерттеу үшін аса қажет. Ақпаратты табу, көлемді материалдарды іздеу, талдау, өңдеу, статистикалық мәліметтерді алу үшін оңтайлы. Абай шығармаларындағы тілдік бірліктерді корпустық технология көмегімен модельдеп, қоғам қажеттілігіне жарату қажет. Абай шығармаларының лингвистикалық белгіленім талдамасын жасау, морфологиялық және синтаксистік белгіленімдерін айқындау үлкен ұжым, мемлекет деңгейінде атқарылатын шаруа.

- Абай өлеңдерінің кіші корпусын жасау арқылы қандай ғылыми нәтижелерге қол жеткізуге болады?

Мемлекет басшысы Қ.К. Тоқаевтың осындай ұлттық құндылықты қолдау мақсатында «қазақ поэтикалық корпусы» жұмыстарына, гранттық жобаларға айтарлықтай қолдау көрсетуі Абай өлеңдерінің кіші корпусын түзіп, ел игілігіне жаратудың бастапқы қадамы болмақ. Поэтикалық мәтін корпусын жетілдіру, Абай өлеңдерінің кіші корпусын жасау арқылы бірнеше нәтижелерге қол жеткіземіз:

• Абай өлеңдерін автоматтандырудың ғылыми әдіснамасы айқындалады;
• электронды тілдік корпустар қызметін жетілдіруге зор мүмкіндік туады;
• Абай тілінің сөздігін жасап, лексикографиялық зерттеулер жүргізуде пайдалануға болады;
• Абай поэтикасына қатысты жасалған ғылыми тұжырымдарды ұлттық корпус жасау ісінде қолдануға мүмкіндік туады;
• морфологиялық және поэтикалық белгіленімдер қойылған Абай өлеңдерінің негізінде қазақ поэтикалық мәтіндерінің кіші корпусы толығады;
• қазақ өлеңдеріне цифрлық өңдеу жасай алатын бағдарламалар әзірлеу көзделіп отыр. Бұл бағдарламалар негізінде Абай тіліне қатысты лингвистикалық алгоритмдер мен кешенді сипаттағы теориялық, тәжірибелік материалдарды біріктіретін бағдарламалар қорын дайындауға зор мүмкіндік туады.

Абай тілі ұлттың, халықтың құнды қазынасы болғандықтан, соның барлық болмысын, ерекшеліктерін корпус қорына енгізу маңызды. Абай өлеңдерінің цифрлық корпусын құру инновациялық жобалардың дамуына және жаңа лингвистикалық және мәдени ресурстардың жандануына септігін тигізеді.

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің қауымдастырылған профессоры, филология ғылымдарының кандидаты Саткенова Ж.Б.

https://www.youtube.com/embed/g33UHxsd2FY?si=7xjZ34xaqHBppaaO" 

Шерзат Полаттың ісі бойынша жалғасып жатқан сот отырысында алдыңғы отырыстардың бірінен кейін түсірілген айыпталушылардың кабинадан жымиып шығып келе жатқан сәтін бейнелеген бейнежазба сөз болды. Бұл жазба әлеуметтік желілерде тарап, жұртшылықтың ашуын туғызды.Сот процесінде осыған байланысты дау туды.Судья оқиғаға байланысты тексеріс жүріп жатқанын мәлімдеді. Сондай-ақ, Сотта куәгер Сәкен Әкежановтан сұрақтарға жауап алынды. Ол қайғылы оқиға болған “Қамажай” дүкеніне қарама-қарсы үйде тұрады. Оқиға болған түні ол атылған сияқты дауыс естіген, бірақ ол мотоциклдің дауысы деп ойлаған.

Ол жерде жатқан жігітті ұрып-соққанын айтты, бірақ ол кімді кім ұрғанын байқамаған. Бірақ ол жерде жатқан адамды бір затпен соққанын байқаған.  Сот отырысы кезінде тағы бір куәгер куәлік етті. Жанболатұлы Дарын оқиға болған соң қылмыс орнына барғанын айтып, көрген-білгенін баяндады. Ол оқиға орнында екі оқ болғанын және оны бір әйелдің алып кеткенін айтты.  

https://www.youtube.com/embed/1vaV2pmYP3I?si=vj4H9gsnARyGvFtM"

Оралда тоқ соғып көз жұмған баланың өліміне қатысты кінәлілер жауапқа тартылады. Ес-түссіз күйде ауруханаға жеткізілген жасөспірім жансақтау бөліміне жатқызылған еді. Алайда денесінің 95 пайызын күйік шалғандықтан, дәрігерлер оның өмірін сақтап қала алмады. Оқиғаға байланысты қылмыстық іс қозғалып, тергеу амалдары жүріп жатыр. 

Қайғылы жағдай осы тұрғын үйдің сырт жағында болған. Футбол алаңында ойнап жүрген балалардың добы қосалқы электр стансасының төбесіне түсіп кеткен. Сол сәтте үйінен қоқыс тастауға шыққан бала оларға көмектеспек болып, ғимараттың шатырына көтерілген. Допты алған соң, төмен түспек болғанда аяғы сымға ілініп, тоқ соққан. Жасөспірім станция төбесіне мына терезе арқылы шыққан. Бірақ түсерде басқа жақтағы, электр шамы бар қабырғаға түсіп кетпек болып, 10 мың вольт кернеулі токқа түскен. Куәгерлердің айтуынша, дәл сол сәтте жарық өшкен. Жазатайым оқиға болған жерге тұрғындар ойыншықтар мен гүл шоқтарын қойып жатыр. Кешкі сағат 19:30 шамасында бала ауыр хәлде облыстық балалар ауруханасына жеткізілді. Оған «төртінші дәрежелі күйік» диагнозы қойылған. Тоқ бүкіл денесінен өтіп, ішкі органдарын зақымдаған. Дәрігерлер шұғыл түрде ота жасағанымен, баланың өмірін аман алып қалу мүмкін болмады. Қайғыдан қан жұтқан ана кінәлілердің әділ жазалануын талап етуде. 

ТҰРСЫНГҮЛ БИСЕКЕНОВА БАЛАНЫҢ АНАСЫ 

БҚО Полиция департаментінің ресми өкілі Нұржан Қуанғали бұл дерек бойынша қылмыстық іс қозғалғанын хабарлады. Арнайы сараптамалар тағайындалып, тергеу жұмыстары жүргізіліп жатыр.

https://www.youtube.com/embed/i0RpAVDu9-4?si=VolhyNi92U8b0lJG"

https://www.youtube.com/embed/KOizQCjJ8fo?si=9uGgexqx5fCqY2TR"