НОВОСТИ

Еліміздегі ақылы жолдар қатары толықты. Көлік министрі тағы бір республикалық маңызы бар жолда ақылы жүйені енгізу туралы бұйрыққа қол қойды, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Спутниктің жазуынша, бұйрық 26 қаңтардан бастап күшіне енеді. Осылайша  "Ресей Федерациясы шекарасы (Самара) - Шымкент" тас жолының бойындағы "Қызылорда-Арал" учаскесі ақылы болмақ. Ал ақша төлегісі келмейтін көлік жүргізушілер үшін мынадай баламалы жолдар қарастырылған:

"Қызылорда - Павлодар - Успенка - Ресей Федерациясы шекарасы" республикалық маңызы бар автожолының "Қызылорда - Жезқазған" учаскесі;

"Жезқазған - Петропавловск" республикалық маңызы бар автожолының "Жезқазған - Арқалық" учаскесі;

"Арқалық - Торғай" облыстық маңызы бар автожолы;

"Торғай - Шеген - Ақшығанақ - Дүкен - Ырғыз" аудандық маңызы бар автожолы;

"Ресей Федерациясы шекарасы (Самараға) - Шымкент" республикалық маңызы бар автожолының "Ырғыз - Арал" учаскесі; Жаңадан іске қосылатын ақылы жол II санатқа жатады.

Екі бағытта бір жолақтан қарастырылған. Әрбір жолақтың ені - кемінде 3,75 метр. Ақылы жолдың ұзақтығы - 454 км 850 метр. Ал жол учаскесін ақылы негізде пайдалану мерзімі 20 жылды құрайды.

Елімізде соңғы жылдары онлайн сауда өте жоғары деңгейде қолданыла бастады. Тіпті сауда және интеграция министрлігі 2020 жылдан бері елдегі электронды сауда көлемі бес есеге ұлғайғанын айтуда, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. 

Сауда және интеграция министрлігі қазақстандықтардың шетелдік онлайн дүкендерде жұмсаған қаржысын жариялады. 2024 жылдың 11 айының қорытындысы бойынша қазақстандықтар онлайн саудаға барлығы 3,2 трлн теңге жұмсаған.

Сауда және интеграция министрі Арман Шаққалиевтің айтуынша, 2020 жылдан бастап еліміздегі электронды сауда көлемі бес есеге ұлғайыпты.

"Алайда бұл әлі де әлемдік орташа деңгейден төмен. Десе де жастар санының көптігін, финтехтің дамуын, интернеттің қолжетімділігін және қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың кең таралуын ескере келгенде, Қазақстанда интернет-сауданы дамытудың жоғары әлеуеті бар", - дейді министр. 

Сондай-ақ, министрлік Қазақстандағы онлай сауда көрсеткішін 2029 жылға қарай үш есеге ұлғайтуды және оны 9,3 трлн теңгеге дейін жеткізуді жоспарлап отыр.

Мемлекеттік кірістер комитеті мобильді ақша аударымы қалай бақыланатынын түсіндірді. Бұған дейін елімізде ақша аударымдарына байланысты заң қабылданған болатын, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Комитет ақпаратына сүйенсек, мобильді аударым заңсыз кәсіпкерлік қызметті көлеңкеден шығару үшін бақылауға алынып отыр. Егер жеке тұлғаның есепшотына қатарынан үш ай бойы ай сайын жүз және одан да көп әртүрлі тұлғадан ақша аударылса және ол 255 мың теңгеден асып кетсе, ондай аударым туралы ақпарат салықшыларға жіберілмек.

Сонымен қатар, комитет 2025 жылдан бастап банктерден жеке кәсіпкерлер, заңды тұлғалардың басшылары мен олардың жұбайларына қатысты ақпарат алынатынын да жариялады. Банктер 2024 жылдың қорытындысы бойынша есеп ұсынады.

Бұған дейін мемлекеттік қызметшілер, бюджет және квазимемлекеттік сала қызметкерлерінің мобильді аударымдары бақылауға алынған болатын. Ал 2026 жылдан бастап барлық жеке тұлғаның аударымдарына қатысты ақпарат салық органдарына түседі.

"Аталған шара жасырын кірістер мен тіркелмеген кәсіпкерлерді анықтауға бағытталған, өйткені көптеген кәсіпкер тауарлар, жұмыстар мен қызметтер үшін төлемді кәсіпкерлік қызметке арналмаған жеке шоттарға мобильді аударымдар арқылы қабылдайды", - дейді салықшылар.

Ел экономикасында 2025 жылы айтарлықтай өзгерістер болу мүмкін. Мұндай болжамды Еуразиялық даму банкі сарапшылары ұсынып отыр, деп хабарлайды Алатау телеарнасы. 

Спутниктің жазуынша, Еуразиялық даму банкі Қазақстанның экономикасына қатысты бұған дейінгі болжамға өзгеріс енгізген. Яғни, банк сарапшылары 2025 жылда Қазақстан экономикасының өсімі 5,5 процент деңгейінде болады деп отыр. Оған мемлекеттік бастамалар мен шетел инвестициялары ықпал етпек. Жалпы, жаңа жылда 2024-пен салыстырғанда барлық көрсеткіш жақсарады.

Олар:

• экономиканың 5,5% өседі; инфляция бір процентке баяулап, 7,3% дейін төмедейді;
• базалық мөлшерлеме 1,75 процентке азайып, жылдың соңына дейін 11,25%-ке түседі;

Биыл инфляция баяуласа да, тұрғын үй-коммуналдық қызмет тарифтері өседі. Тұтынушылық кредиттердің саны да артады. Бұның барлығы инфляцияны жылдам төмендетуге кедергі болады. Банктің болжамына сәйкес, ұлттық банктің қазіргі базалық мөлшерлемесі (15,25%) 2025 жылдың бірінші тоқсанына дейін сақталады. Ал теңгенің бағамы әлі құбылмалы болып тұр. Бірақ бұл - уақытша жағдай.

Сарапшылардың айтуынша, квазимемлекеттік кәсіпорындардың валюталық табыстың 50 процентін сатуға қатысты талап, базалық мөлшерлеме мен экспорттың өсуі теңгенің күшеюіне негіз болады. Сондықтан жақын арада ұлттық валюта күшейеді деген болжам бар. Дегенмен долларға шаққанда әлсіреу қаупі сақтала береді.

Жалпы, банк мамандары ЕАЭО-ға мүше мемлекеттерде экономика шамамен 3 процентке өседі. Ал инфляцияның орташа көрсеткіші - 6,4%.

68 жасқа қараған шағында журналист, қаламгер, қоғам қайраткері Мейрамбек Төлепберген өмірден өтті. Мейрамбек Мылтықбайұлы Төлепберген көп жыл баспасөз бен телевизия саласында, мемлекеттік қызметте және ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты ретінде қызмет атқарды, деп хабарлайды Алатау телеарнасы JAMBYL телеарнасы Instagram-дағы ресми парақшасына сілтеме жасап.

Мейрамбек Мылтықбайұлы 1957 жылы 13 мамырда Сарысу ауданы, Тоғызкент ауылында дүниеге келген.

Еңбек жолын құрылысшы болып бастаған. Алматы облысы «Жетісу» газетінде әдеби тілші, бөлім меңгерушісі болып қызметтер атқарды. Журналистика саласында өз қолтаңбасын әуелі спорт тақырыбында қалдырып танылған ол, Орта Азия және Қазақстан спорт журналистерінің халықаралық байқауында (1989) бас жүлдеге ие болды. 2012-2017 жылдары «Қазақстан» телерадиокорпорациясына қарасты аймақтық «JAMBYL» телеарнасын басқарды.

Журналистік ресми сапармен оннан астам шет елдерде болып, арнайы репортаждар мен жолжазбалар жазды. «Сағасында Таластың бір ауыл бар» (1995), «Қаһарман Бақтыораз» (2000), «Ақиқат алдында» (2002), «Ұлбике» (2002), «Шоқыр» (2003) деген кітаптардың авторы. Сегіз жинаққа таңдаулы очерктері енген. 

Қазақстан Президентінің Жарлығымен «Ерен еңбегі үшін» медалімен (1999), Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінің «Мәдениет қайраткері» белгісімен (2000), «Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 10 жылдығы» медалімен марапатталған. Қазақстан Журналистер одағы сыйлығының иегері (1989), сондай-ақ, Алматы облысының «Балқаш ауданының құрметті азаматы» атағына ие болған. 

Еліміздегі қар барысының саны жарияланды. Бұл туралы ҚазАқпарат жазды, деп хабарлайды Алатау телеарнасы.

Ілбіс немесе қар барысы - Қызыл Кітапқа кіргізілген көп жануардың бірі ғана емес, ол - тәуелсіз Қазақстанның ұлттық символы. Адамның көзіне көп түсе бермейтін бұл аң негізінен таулы жерлерде тұрады. Ілбіс жойылып кету қаупі төнген жыртқыш ретінде халықаралық табиғатты қорғау одағының (IUCN) қызыл тізіміне, сондай-ақ жалпы ауданы 500 мың шаршы шақырым болатын Қазақстан, Бутан, Ресей, Қырғызстан, Непал, Өзбекстан, Моңғолия, Тәжікстан, Қытай, Үндістан, Пәкістан және Ауғанстан сияқты 12 елдің Ұлттық Қызыл кітаптарына енгізілген. Соңғы жылдары Қазақстанда жануарлар дүниесін қорғауда оң динамика байқалады. Бұл сирек кездесетін жануардың жойылып кету мәселесін шешу үшін БҰҰ Даму Бағдарламасы Ұлттық серіктестермен бірлесіп, Қазақстандағы ілбіс пен оның мекендейтін жерлерін сақтау бойынша жұмыстар қолға алынды. Бұл жоба 2018 жылдан бастап БҰҰ ДБ мен жаһандық экологиялық қордың (ЖЭҚ) ынтымақтастығы аясында іске асырылып жатыр.

Жобаның маңызды нәтижелерінің бірі - елдегі қар барыстарының саны туралы жыл сайынғы есеп беру жүйесін құру болды. 1990 жылдың басынан бері оның санын екі есеге артты. Қазір Қазақстанда олардың саны 152-189 айналасында. Бұл - 2019 жылмен салыстырғанда 26 пайызға көп.

Бұл деректер еліміздің таулы аймақтарында, соның ішінде Алтай, Жетісу, Алатау таулары мен Солтүстік және Батыс Тянь-Шаньда жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелері мен камера арқылы расталады.

Зоологтердің айтуынша, барыстың ең көп популяциясы Жетісу өңірінде тіркелген. Бұл халықтың жоғары тығыздығына, азық-түлік қорының молдығына, қолайлы экологиялық жағдайға және қорғаныстың болуына байланысты. Бұл жыртқыштар Катонқарағай мемлекеттік ұлттық табиғи саябағында аз кездеседі. Алайда, осыған қарамастан, бұл ұлттық саябақта орнатылған камераға бірнеше рет түсіп қалған.